• Home
• ابزار
• ویندوز

CCleaner - پاکسازی کامل فایل و حذف جلسات کاری

CCleaner یک برنامه ساده و قابل فهم و کارآمد است که نقشی اساسی در حفاظت از حریم شخصی و امنیت دیجیتال کاربران رایانه ایفا می کند. CCleaner از طریق پاک کردن دائمی (کامل) تاریخ نگار مرورگر، کوکی ها، فایلهای موقتی که در طی جلسات کاری بوجود می آیند، علاوه بر ایجاد فضای خالی بر روی دیسک، امکان کنترل، نظاره، و آلوده شدن رایانه شما توسط افراد غیرمجاز را محدود و سلب می کند.

صفحه‌ی اول تارنما

www.ccleaner.com

نیازهای رایانه ای

• قابل اجرا در تمامی نسخه‌های ویندوز

نسخه‌ی استفاده شده در این راهنما

• 4.03

مجوز

• رایگان افزار

منابع مورد نیاز برای مطالعه

کتابچه راهنما فصل ششم . چگونگی از بین بردن اطلاعات محرمانه

سطح فراگیری:: ۱- مبتدی، ۲- متوسط، ۳- میانه، ۴- باتجربه، ۵- پیشرفته

زمان مورد نیاز برای فراگیری و شروع به استفاده از این نرم افزار: ۱۵ دقیقه

آنچه در این راهنما خواهید آموخت:

• امکان از بین بردن کامل ردپای تمامی فعالیت‌های رایانه ای و فایل موقتی ذخیره شده بر روی رایانه

• امکان پاک‌سازی کامل فضای خالی دیسک‌های متصل به رایانه

• امکان پاک‌سازی رجیستری ویندوز

• امکان اعمال کنترل و تصمیم گیری در مورد اینکه چه برنامه‌هایی در هنگام روشن شدن رایانه می‌باید به اجرا درآید.

GNU Linux, Mac OS و سایر برنامه های هم سازگار با Microsoft Windows

یکی دیگر از ابزارهای بسیار خوب برای پاک کردن فایل‌های موقتی و خرد و غیرقابل استفاده کردن فایل‌های حاوی اطلاعات حساس، که با سیستم عامل‌های ویندوز و گنو لینوکس سازگاری نیز دارد نرم‌افزار BleachBit است. BleachBit می‌تواند فایل‌های موقتی را در اثر کار با بیش از ۷۰ برنامه کاربردی مشهور ایجاد می‌شود، و همچنین فایل‌های موقتی ایجاد شده توسط سیستم عامل را به طور کامل پاک‌سازی کند. این برنامه به کاربر امکان می‌دهد تا فضای خالی موجود بر روی دیسک را نیز پاک‌سازی کامل نماید. BleachBit نرم‌افزار متن باز بوده و دارای نسخه‌ی قابل حمل نیز می‌باشد. این برنامه به بیش از ۳۲ زبان مختلف در اختیار کاربران می‌باشد. کاربران اوبونتو لینوکس نیز می‌توانند به راهنمای Cleaning up all those unnecessary junk files… مراجعه کنند تا اطلاعات بیشتری در مورد پاک‌سازی سیستم‌های رایانه ای خویش کسب نمایند.

برای کاربران مک، استفاده از رایگان افزارهای شرکت نرم افزاری [تایتانیوم] (http://www.titanium.free.fr/) to با عناوین OnyX و Maintenance توصیه می‌شود. در سیستم عامل مک برای آنکه بتوان محتویات سطل زباله را به طور کامل پاک‌سازی نمود کافی است که Finder را اجرا کرده و منوی Finder > Secure Empty Trash.. انتخاب کنید. سطل زباله را همواره می‌توان به طور ایمن تخلیه نمود. برای اجرای آن به قسمت preferences برنامه Finder مراجعه کرده و در برگه Advance مربع کنار Empty Trash securely را علامت بزنید. جهت پاک‌سازی کامل فضای خالی موجود بر روی دیسک، برنامه‌ی کاربردی سیستمی Disk Utility را اجرا کرده، سپس برگه Erase را انتخاب و پس از آن بر روی دکمه Erase Free Space.. کلیک کنید.

نصب CCleaner

• مقدمه کوتاه راهنمای دستی را مطالعه نمایید
• بر روی نمایه CCleaner در زیر کلیک کنید تا صفحه دریافت برنامه باز شود
• در بخش 'CCleaner - Slim' بر روی دکمه 'Download' کلیک نمایید
• فایل 'ccsetup_slim.exe' را در رایانه خود ذخیره نموده سپس بر روی آن دوبار کلیک کنید تا برنامه نصاب به اجرا درآید
• پیش از ادامه 'دستورالعمل های نصب' در بخش بعد را مطالعه نمایید
• پس از آنکه نصب CCleaner با موفقیت انجام شد می‌توانید فایل برنامه نصاب را از روی رایانه خود پاک نمایید

CCleaner:

۱.۱ نکاتی که پیش از شروع کار با CCleaner باید از آن آگاه باشید

تنظیمات پیش‌فرض سیستم رایانه‌ی شما یا مرورگر اینترنتی که از آن استفاده می‌کنید، به صورت خودکار اطلاعاتی را از درون رایانه جمع آوری کرده و ردپاهایی را نیز از خود به جا می‌گذارد. بدین ترتیب این امکان برای فرد یا افراد غیر مجاز حرفه ای فراهم می‌شود تا اعمال رایانه ای شما را دنبال کنند - نه مانند شکارچی ای که صید خود را تعقیب می کند. هر بار که از مرورگر اینترنت یا برنامه کلمه پرداز و نرم‌افزارهای کاربردی دیگر نصب شده بر روی رایانه استفاده کنید، داده‌ها و فایل‌های موقتی ایجاد شده ناشی از کار با آن‌ها در مکانی بر روی رایانه شما ذخیره می‌شوند. حتی فهرستی از فایل‌های متنی که مرور کرده، یا صفحات وبی که بدان‌ها مراجعه کرده‌اید، نیز ایجاد می‌شود. به عنوان مثال هر بار که آدرس یک تارنما را در نوار آدرس مرورگر خود تایپ نمایید، لیستی از آدرس‌هایی که با حروف اول نام تارنما مذکور آغاز می‌شود، پدیدار می‌گردند. مانند تصویر زیر:

تصویر ۱: نوار آدرس یک مرورگر اینترنت که URL های مختلف در آن دیده می‌شود.

اگرچه تاریخ نگار مرورگرها از ویژگی‌هایی است که در نظر کاربر بسیار مفید محسوب می‌شود، اما از طرف دیگر با بودن آن این امکان نیز برای دیگران فراهم می‌شود تا از تارنماهایی که بدان‌ها مراجعه کرده‌اید آگاهی پیدا کنند. علاوه بر این، داده‌های برگرفته از تصاویر موجود در صفحات وب مرور شده توسط شما که می‌تواند شامل پیام‌های رایانامه و اطلاعات تایپ شده در فرم‌های الکترونیک باشد نیز می‌تواند اطلاعات شما را در معرض دید دیگران قرار دهد.

جهت از بین بردن فایل‌های موقتی که در طی استفاده از برنامه‌های کاربردی مختلف ایجاد می‌شوند می‌بایستی به شاخه محتوی برنامه مورد نظر رجوع کرده و پس از شناسایی فایل‌های موقتی، به پاک کردن آن‌ها اقدام کرد. اما برنامه CCleaner اجرای این عمل را ساده نموده و با ایجاد فهرستی از برنامه‌های مزبور به شما امکان می‌دهد تا برنامه یا برنامه‌هایی را که مایلید فایل‌های موقتی مرتبط با آن‌ها پاک‌سازی شود، انتخاب نمایید.

نکته مهم: درست است که CCleaner فقط فایل‌های موقتی را از روی رایانه‌ی شما پاک می‌کند و به اسناد و سایر فایل‌های متنی کاری ندارد، اما اکیداً توصیه می‌شود که همواره نسخه‌ی پشتیبان به-روز شده‌ای از اسناد خود تهیه نمایید (جهت کسب اطلاعات بیشتر برای تهیه نسخه‌ی پشتیبان لطفاً به کتابچه راهنما، فصل پنجم: چگونگی احیای اطلاعات از دست رفته مراجعه نمایید.)

پس از اجرای CCleaner ممکن است محتوی موجود در تاریخ نگار مرورگر و همچنین تاریخ نگار مرتبط به اسنادی که مرور کرده‌اید، و همچنین رمزهای عبور ذخیره شده، پاک شود. این دقیقاً همان کاری است که این ابزار بر عهده دارد: محدود کردن راه‌های آلوده شدن یا تحت نظارت قرار گرفتن سیستم رایانه‌ی شما.

چگونگی نصب و تنظیم CCleaner

فهرست سرفصل‌های مختلف این راهنما:

2.0 چگونگی نصب CCleaner

نصب CCleaner نسبتاً ساده بوده و به سرعت انجام می‌شود.

برای نصب CCleaner انجام اقدام‌های زیر ضروری است:

مرحله 1. بر روی کلیک نمایید تا مراحل نصب آغاز شود. در صورتی که هشدار Open File - Security Warning ظاهر شد بر روی کلیک کنید نا صفحه‌ی زیر ظاهر شود:

تصویر ۱: پنجره خوشامد گویی به برنامه CCleaner 4.03

مرحله ۲. بر روی کلیک کنید تا صفحه‌ی Install Options - Select any additional options ظاهر شود، و پس از آن مجددا بر روی کلیک کنید تا صفحه زیر ظاهر شود:

تصویر ۲: پنجره بدون عنوان نصب گوگل کروم به عنوان مرورگر پیش فرض

مرحله ۳. بر روی گزینه Install Google Chrome as my default browser مطابق آنچه که در تصویر ۲ در بالا مشاهده می کنید کلیک کنید تا از نصب خودکار مرورگر کروم بر روی رایانه شما جلوگیری شود.

مرحله ۴. بر روی کلیک کنید تا صفحه‌ی Installing فعال شده و کادر نشاندهنده روند مراحل نصب به نمایش درآید.

مرحله ۵. بر روی کلیک کنید تا مراحل نصب CCleaner به پایان رسیده و پیغام زیر به نمایش درآید.

تصویر ۳: پیغام نشاندهنده اسکن هوشمند کوکی های برنامه CCleaner

مرحله ۶. بر روی کلیک کنید تا از ذخیره دائمی کوکی ها بر روی رایانه شما جلوگیری شده و پانل کنترل اصلی CCleaner ظاهر شود.

تصویر ۴: پانل کنترل اصلی CCleaner

۲.۱ اقدام‌های پیش از تنظیم CCleaner

همان‌گونه که به تفضیل در کتابچه راهنما فصل ششم: چگونگی از بین بردن اطلاعات محرمانه بدان اشاره شد، روش‌های استاندارد مایکروسافت ویندوز برای پاک کردن فایل، عملاً اطلاعات مربوط به آن فایل‌ها را از روی دیسک پاک نمی‌کند (حتی پس از تخلیه سطل زباله). این موضوع در مورد فایل‌های موقتی نیز مصداق دارد. برای پاک کردن دائمی (پاک‌سازی کامل) فایل‌ها از روی سخت دیسک، فایل‌ها می‌بایستی توسط داده‌های تصادفی، رونویسی شوند. بنابراین می‌باید CCleaner را به گونه‌ای تنظیم نمود که عمل رونویسی را بر روی فایل‌هایی که پاک می‌کند انجام دهد. رونویسی از حالت‌های پیش‌فرض برنامه CCleaner است. CCleaner همچنین می‌تواند اطلاعات کهنه موجود بر روی دیسک رایانه‌ی شما را از طریق پاک کردن فضای خالی موجود بر روی دیسک به طور دائم از بین ببرد (لطفاً به بخش ۵.۳ چگونگی پاک‌سازی فضای خالی دیسک با استفاده از CCleaner مراجعه کنید).

2.2 چگونگی نصب CCleaner

پیش از آنکه شروع به استفاده از CCleaner کنید، می‌بایستی آن را بگونه‌ای تنظیم کرد که کلیه فایل‌های موقتی را به طور کامل پاک‌سازی کند.

مرحله ۱. بر روی نمایه یا بر روی select Start > Programs > CCleaner کلیک کنید تا رابط کاربری اصلی Piriform CCleaner پدیدار شود.

مرحله ۲. بر روی کلیک کنید تا صفحه‌ی مشابه زیر ظاهر گردد.

تصویر ۴: حالت پیش‌فرض کادر About

مرحله ۳. بر روی کلیک کنید تا کادر Settings ظاهر گردد. در کادر Settings می‌توانید زبان دلخواهتان را انتخاب نموده و تعیین کنید که فایل‌های موقتی و درایو های مرتبط با رایانه‌ی شما چگونه پاک‌سازی شوند.

توجه: در بخش Secure Deletion گزینه Normal file deletion علامت خورده و در حالت فعال قرار دارد.

مرحله ۴. بر روی گزینه Secure file deletion (Slower) کلیک تا منوی کرکره ای باز شود.

Step 5. Expand the Secure file deletion (Slower) drop-down list and select the Advanced Overwrite (3 passes) item to resemble the following screen:

مرحله ۵. از فهرست موجود در منوی کرکره ای Expand، مورد Advanced Overwrite (3 passes) از گزینه Secure file deletion (Slower) را انتخاب نمایید تا صفحه‌ای مشابه زیر پدیدار شود.

تصویر ۵. کادر تنظیمات که شامل گزینه های مختلف پاک‌سازی کامل فایل‌ها می‌باشد.

پس از آنکه این گزینه انتخاب شد، CCleaner فایل‌ها و شاخه‌هایی را که برای پاک کردن انتخاب کرده‌اید، توسط داده‌های تصادفی رونویسی می‌کند، و بدین‌ترتیب آن‌ها برای همیشه از سیستم شما محو می‌نماید. منظور از passes (دفعات) در فهرست Secure deletion، تعداد دفعاتی است که عمل رونویسی با استفاده از داده‌های تصادفی بر روی فایل یا شاخه پاک شده، انجام می‌گیرد. هرچه تعداد دفعات عبور بیشتر باشد، دفعات رونویسی بر روی فایل یا شاخه مزبور بیشتر خواهد بود. بالا بردن کاهش امکان احیای مجدد سند، فایل، یا شاخه‌ی حذف شده می‌گردد اما در مقابل زمان مورد نیاز برای انجام عمل پاک‌سازی دائم را افزایش می‌دهد.

پاک کردن فایل‌های موقتی با کمک CCleaner

در این بخش، با چگونگی پاک کردن کلیه فایل‌های موقتی که توسط ویندوز و اکثر برنامه‌های کاربردی که در رایانه‌ی خود از آن‌ها بهره می‌گیرید، ایجاد می‌شوند آشنا خواهید شد.

مرحله ۱. بر روی نمایه کلیک کرده یا Start > Programs > CCleaner را انتخاب کنید تا رابط کاربری اصلی CCleaner فعال شود.

مرحله ۲. بر روی کلیک کنید تا صفحه ای مشابه شکل زیر ظاهر شود.

تصویر ۱: رابط کاربری اصلی CCleaner که کادر Cleaner در آن مشاهده می‌شود.

پنجره Cleaner حاوی دو قسمت متفاوت است. بخش سمت چپ آن دارای دو برگه Windows و Application، و بخش سمت راست آن فضای خالی برای به نمایش درآوردن اطلاعات یا نتایج حاصل از یک عملیات پاک‌سازی خاص را به کاربر نشان می‌دهد. دکمه های Analyze و Run Cleaner در قسمت پایینی این فضای خالی قرار دارند.

تصویر ۲. برگه های Windows و Applications را ملاحظه می‌کنید که تمامی گزینه های موجود در آن‌ها علامت خورده‌اند.

توجه: با انجام قدم به قدم مراحل زیر، فایل‌های موقتی مرتبط با اقلامی که در برگه های Windows و Applications علامت زده شده است، پاک خواهد شد. با توجه به اینکه کاربران مختلف برنامه‌های متفاوتی بر روی رایانه‌ی خود نصب می‌کنند، فهرست برنامه های کاربردی شما ممکن است با آنچه که در تصویر ۲ ملاحظه می‌شود تفاوت داشته باشد.

مرحله ۳. تولبارهای باز شونده برگه های Windows و Applications را به سمت پایین حرکت داده و گزینه های مربوط به بخش Advanced را نیز علامت بزنید. با علامت خوردن برخی گزینه‌ها، پنجره هشدار دهنده ای ظاهر می‌شود که پیامدهای ناشی از علامت خوردن هر یک از آن گزینه‌ها را به کاربر گوشزد می‌کند.

تصویر ۳: نمونه‌ای از پیام‌های هشدار

توجه: تمامی گزینه های برگه های Windows و Applications را علامت بزنید تا فایل‌های موقتی مرتبط به آن‌ها کاملاً پاک‌سازی شوند. در هر صورت لازم است بدانید که کدام تنظیمات و پیکربندی‌ها در حال پاک شدن هستند. بر روی کلیک کنید تا تمامی پیغام ها بسته شده و پروسه پاکسازی فایلهای موقتی ادامه یابد.

مرحله ۴. بر روی کلیک کنید تا فهرستی از فایل‌های موقتی مختلف موجود برای پاک شدن به نمایش درآید.

نکته: پیش از انجام مراحل پاک‌سازی، برنامه‌های کاربردی در حال اجرا را ببندید. چنانچه آن‌ها را به حال خود بگذارید، CCleaner ممکن است قادر نباشد تا تمامی فایل‌های موقتی مرتبط با آن‌ها را پاک کند، و ممکن است صفحه‌ی اخطار مشابه آنچه در تصویر ۴ ملاحظه می‌کنید ظاهر شود:

تصویر ۴. نمونه‌های اخطارهایی که در مورد بستن برنامه‌های کاربردی فعال مانند Firefox/Mozilla به کاربر داده می‌شود.

مرحله ۵. بر روی کلیک کنید تا ادامه فهرست فایل‌های موجود برای پاک شدن را مشاهده نمایید.

تصویر ۵. نمونه‌ای از فهرست فایل‌هایی موقتی موجود برای پاک شدن

توجه: CCleaner تنها فایل‌های موقتی را که پس از هر بار استفاده از برنامه‌های کاربردی ایجاد می‌شوند پاک می‌کند و کاری به خود برنامه کاربردی ندارد. به عنوان مثال در تصویر 5؛ برنامه‌های کاربردی – مجموعه برنامه‌های Office 2003 - همچنان به صورت نصب شده بر روی رایانه باقی می‌ماند ولی فایل‌های موقتی مرتبط با آن‌ها پاک شده است. با این وجود، جهت استفاده از CCleaner برای uninstall کردن برنامه، می‌توانید به بخش گزینه های پیشرفته، بخش سؤالات رایج و مرور مطالب آموخته شده, و بخش ۵.۱ چگونگی Uninstall کردن برنامه‌های کاربردی با استفاده از نرم‌افزار CCleaner مراجعه کنید. .

مرحله ۶. بر روی دگمه کلیک کنید تا پنجره زیر به نمایش درآید:

تصویر ۶: پنجره تأیید

مرحله ۷. بر روی کلیک کنید تا فایل‌های موقتی به ترتیبی که در زیر مشاهده می‌کنید پاک شوند. پس از تکمیل پاک‌سازی، نتایج ممکن است مشابه صفحه‌ی زیر باشد:

تصویر ۷: نتایج حاصل از پاک‌سازی فایل

اکنون موفق شده‌اید تا با کمک CCleaner فایل‌های موقتی ایجاد شده توسط ویندوز و برنامه‌های کاربردی را به طور کامل پاک‌سازی نمایید.

چگونگی پاکسازی Windows Registry با کمک CCleaner

فهرست سرفصل‌های این بخش عبارتند از:

۴.۰ پیش از آغاز

با استفاده از برنامه CCleaner می‌توان رجیستری ویندوز را پاک‌سازی کرد. رجیستری ویندوز نوعی بانک اطلاعاتی است که کلیه اطلاعات مربوط به پیکربندی، و تنظیمات سخت افزاری و نرم افزاری سیستم شما را در خود جای می‌دهد. در هر بار که پیکر بندی مبنای سیستم را تغییر دهید، نرم افزاری جدید نصب کنید، یا هرگونه عملیات روزمره را با رایانه‌ی خود انجام دهید، تغییرات مزبور در رجیستری ویندوز منعکس شده و ذخیره می‌گردد.

اما با گذشت زمان، اطلاعات متعددی در رجیستری ویندوز انباشته می‌گردد که برخی از آن‌ها بسیار کهنه و از رده خارج می‌باشند. گزینه Registry برنامه CCleaner به شما امکان می‌دهد تا آن اطلاعات را بررسی کرده و موارد ناخواسته را حذف نمایید. بدین‌ترتیب سرعت و کارایی کلی رایانه افزایش یافته و حریم خصوصی و امنیت دیجیتال شما نیز از ایمنی بیشتری برخوردار می‌گردد.

نکته: اسکن رجیستری ویندوز را به صورت ماهانه انجام دهید.

۴.۱ پاک‌سازی رجیستری ویندوز با کمک CCleaner

مرحله ۱. بر روی کلیک کنید تا پنجره ای مشابه زیر به نمایش درآید:

تصویر ۱: رابط کاربری CCleaner در حالت Registry

پنجره Registry برنامه CCleaner به دو بخش فهرست گونه Registry Integrity و کادر نمایش اطلاعات مربوط به اقلام شناسایی شده، تقسیم می‌گردد.

مرحله ۲. ابتدا تمامی موارد را در قسمت فهرست Registry Integrity علامت زده و سپس بر روی کلیک کنید تا اسکن مشکلات مربوط به رجیستری آغاز گردد؛ پس از گذشت مدتی کوتاه پنجره ای مشابه زیر پدیدار می‌گردد:

تصویر ۲: در کادر نتایج فهرستی از مشکلات رجیستری که نیازمند بررسی است مشاهده می‌شود.

به عنوان یک اقدام احتیاطی، پیش از انجام بهینه سازی رجیستری ویندوز، از شما خواسته می‌شود که نسخه‌ی پشتیبان از رجیستری ویندوز نصب شده بر روی رایانه‌ی خود تهیه نمایید. اگر پس از پاک‌سازی رجیستری ویندوز، مشکلی بروز نمود، می‌توانید با احیا کردن نسخه‌ی پشتیبان مربوطه، آن را به وضعیت اولیه‌اش برگردانید.

مرحله ۳. بر روی کلیک کنید تا پنجره تبادلی زیر نمایان گردد:

تصویر ۳: پنجره تایید

نکته: اگر فراموش نمودید که فایل نسخه‌ی پشتیبان رجیستری را در کجا ذخیره نموده‌اید، کافی است در برنامه های جستجو به دنبال پسوند .reg بگردید.

مرحله ۴: بر روی کلیک کنید تا نسخه‌ی پشتیبان از رجیستری ویندوز رایانه‌ی شما ایجاد شده و پنجره ای مشابه زیر به نمایش درآید:

تصویر ۴: مکان ذخیره فایل نسخه‌ی پشتیبان رجیستری.

مرحله ۵: پس از تعیین مکان ذخیره شدن نسخه‌ی پشتیبان، بر روی کلیک کنید تا پنجره‌ی تبادلی زیر پدیدار شود:

تصویر ۵: پنجره تبادلی مربوط به برطرف کردن مشکلات رجیستری ویندوز.

کاربران در سطح پیشرفته یا ماهر، بسته به نیازشان می‌توانند برخی از اقلامی را که توسط برنامه به عنوان مشکلات رجیستری تشخیص داده می‌شود پاک‌سازی نموده و برخی دیگر را به حال خود رها کنند. به کاربران در سطوح متوسط و مبتدی توصیه می‌شود که تمامی اقلام شناسایی شده به عنوان ایرادات رجیستری را پاک‌سازی کنند.

مرحله ۶. برای آنکه ایرادات گرفته شده را مشاهده نمایید، بر روی یا کلیک کرده و سپس بر روی کلیک نمایید تا فقط آن‌هایی را که مایلید، برطرف شوند.

مرحله ۷. اگر می‌خواهید تمامی ایرادات گرفته شده را برطرف کنید، بر روی کلیک نمایید. و سپس بر روی کلیک کنید تا روند پاکسازی به پایان برسد.

اکنون پاک‌سازی رجیستری ویندوز با موفقیت انجام شده است.

نکته: مراحل ۲ تا ۷ را آنقدر تکرار کنید تا دیگر ایرادی به رجیستری گرفته نشود.

۴.۲ چگونگی احیای فایل پشتیبان رجیستری

اگر مشکوک هستید که پاک‌سازی رجیستری ویندوز مشکلاتی را برای رایانه‌ی شما ایجاد کرده، می‌توانید از فایل پشتیبانی که در قدم سوم تا پنجم بخش ۴.۱ ایجاد کرده‌اید استفاده کنید تا رایانه را به حالت قبلی برگردانید.

برای برگرداندن رجیستری به وضعیت اولیه پیش از پاک‌سازی، انجام مراحل زیر الزامی است:

مرحله ۱. گزینه Start > Run را انتخاب کنید تا پنجره تبادلی تأیید Run که مشابه زیر است به نمایش درآید. سپس در کادر مربوطه کلمه regedit را وارد کنید:

تصویر ۶: پنجره تبادلی تأیید اجرا Run

مرحله ۲. بر روی کلیک کنید تا صفحه زیر نمایان شود:

تصویر ۷. ویرایشگر رجیستری

مرحله ۳: گزینه File > Import از نوار منو انتخاب کرده تا صفحه Import Registry File به نمایش درآید. سپس

مرحله ۴. بر روی کلیک کنید تا پنجره تأیید زیر ظاهر گردد:

تصویر ۸: پنجره دیگری از ویرایشگر رجیستری که در آن احیای نسخه‌ی پشتیبان رجیستری تأیید شده است.

مرحله ۵. بر روی کلیک کنید تا عملیات احیای نسخه‌ی پشتیبان رجیستری به حالت پیشین، کامل شود.

نسخه‌ی قابل حمل CCleaner

۱- تفاوت‌های بین نسخه‌ی نصب شده و نسخه‌ی‌ قابل حمل CCleaner

با توجه به این که ابزارهای قابل حمل در رایانه‌های محلی نصب نشده‌اند، فهمیدن این که از آن‌ها استفاده می‌شود، ساده نیست. با وجود این به خاطر داشته باشید که حافظه‌ی جانبی یا حافظه‌ی USB شما و ابزارهای قابل حمل درون آن تا زمانی محفوظ هستند که رایانه‌ی شما نیز سالم و عاری از آلودگی باشد، زیرا این برنامه‌ها نیز ممکن است در معرض خطر ناشی از حمله‌ی تبلیغ‌افزارها، بدافزارها، جاسوس‌افزارها، و ویروس‌ها قرار گیرند.

هیچ‌گونه تفاوتی (به جز شیوه‌ی نصب) بین نسخه‌ی قابل حمل CCleaner و نسخه‌ی معمولی (قابل نصب روی رایانه) وجود ندارد.

۲- چگونه می‌توان نسخه‌ی قابل حمل CCleaner را دریافت و اجرا کرد

برای دریافت و باز کردن نسخه‌ی قابل حمل نسخه‌ی قابل حمل CCleaner کارهای زیر را انجام دهید:

مرحله‌ی ۱. روی http://www.piriform.com/ccleaner/download/portable کلیک کنید.

مرحله‌ی ۲. روی کلیک کنید تا فایل نصب در رایانه‌ی شما ذخیره شود.

مرحله‌ی ۳. روی راست کلیک کنید تا منوی Pop-Up ظاهر شود سپس گزینه‌ی ...Extract files را مطابق آن چه که در تصویر ۱ دیده می‌شود، انتخاب کنید تا صفحه‌ی زیر باز شود:

تصویر ۱: منوی Pop-Up که گزینه‌ی ...Extract files در آن انتخاب شده است

با این کار پنجره‌ی زیر فعال می‌شود:

تصویر ۲: پنجره‌ی Extraction path and options

مرحله‌ی ۵: همان طور در تصویر ۲ دیده می‌شود در حافظه‌ی جانبی یا حافظه‌ی USB روی کلیک کنید تا شاخه‌ی جدیدی برای باز کردن فایل نصب ایجاد کنید.

مرحله‌ی ۶. همان طور که در تصویر ۳ دیده می‌شود، نامی را برای شاخه‌ی جدید برگزینید:

تصویر ۳: شاخه‌ی اسناد در پنجره‌ی Extraction path and options

راه جایگزین آن است که نام شاخه را در فهرست کشویی کنار آن بنویسید:

توجه: انتخاب یک نام متفاوت برای شاخه‌ی حاوی نسخه‌ی قابل حمل CCleaner فهمیدن این که از چنین برنامه‌ای استفاده می‌شود را سخت‌تر می‌کند.

مرحله‌ی ۷. روی کلیک کنید تا غیر فشرده‌سازی محتویات آن در شاخه‌ی تازه ایجاد شده، آغاز شود.

مرحله‌ی ۸. در حافظه‌ی جانبی یا حافظه‌ی USB، همان طور که در تصویر ۴ مشاهده می‌کنید، آن را اجرا کنید تا برنامه‌ی نسخه‌ی قابل حمل CCleaner باز شود.

تصویر ۴: نسخه‌ی قابل حمل CCleaner که در شاخه‌ی مقصد در یک سخت دیسک جانبی باز شده است

مرحله‌ی ۸. روی دو بار کلیک کنید تا نسخه‌ی قابل حمل CCleaner اجرا شود.

اگر برای کار با نسخه‌ی قابل حمل CCleaner نیاز به راهنمایی دارید، لطفاً به فصل CCleaner - پاک‌سازی کامل فایل و حذف جلسه‌های کار در راهنماهای دستی سری بزنید تا شیوه‌ی کار با آن را بیاموزید.

گزینه های پیشرفته، سؤالات رایج، و مرور مطالب آموخته شده

فهرست سرفصل‌های این بخش عبارتند از:

۵.۰ گزینه های پیشرفته

برنامه CCleaner دارای دو ویژگی است که از طریق آن‌ها می‌توان کارایی رایانه را بهبود بخشید. این دو ویژگی عبارتند از: Uninstall و Startup که در ادامه به شرح آن‌ها پرداخته می‌شود. نکته دیگری که در بخش‌های بعدی با آن آشنا خواهید شد، پاک‌سازی برنامه ریزی شده فایل‌ها یا فضاهای خالی موجود بر روی دیسک است.

۵.۱ حذف کردن برنامه‌های کاربردی با استفاده از CCleaner

نکته مهم: پیش از اقدام به این کار، اطمینان حاصل کنید که برنامه‌ای که قرار است پاک شده یا Uninstall شود، در کارایی کلی سیستم شما تأثیرگذار نباشد.

با پاک کردن برنامه‌های غیرضروری و ناخواسته پیش از اجرای CCleaner، ممکن است فایل‌ها و شاخه‌های موقتی ایجاد شده توسط آن‌ها را حذف کرده باشید. این عمل از حجم اطلاعات و فایل‌هایی که قرار است پاک شوند می‌کاهد. در نتیجه مدت زمان پروسه پاک‌سازی کاهش می‌یابد.

ویژگی Uninstall برنامه CCleaner از لحاظ عمل کرد مشابه Microsoft Windows Add or Remove Programs می‌باشد. با این تفاوت که ویژگی Uninstall سریع‌تر کار می‌کند و در بسیاری موارد نیز اطلاعات اضافی بیشتری را از رایانه حذف می‌نماید.

برای Uninstall کردن برنامه‌های غیر لازم با استفاده از CCleaner به ترتیب زیر عمل کنید:

مرحله ۱: یا بر روی نمایه کلیک کرده یا گزینه Start > Programs > CCleaner را انتخاب کنید تا رابط اصلی کاربری Piriform CCleaner ظاهر شود.

مرحله ۲: ابتدا بر روی و سپس بر روی کلیک کنید تا صفحه‌ی زیر پدیدار شود:

تصویر ۱: گزینه ابزار یا Tools که کادر Uninstall در آن دیده می‌شود.

مرحله ۳. برنامه‌ای را از فهرست Programs to Remove انتخاب کرده و سپس بر روی کلیک کنید تا uninstall برنامه انتخاب شده آغاز گردد.

نکته: برای کاربران در سطح پیشرفته یا ماهر، ویژگی‌های Rename Entry و Delete Entry از آن جهت که در مخفی کردن برخی نرم افزارهای خاص کمک می‌کنند، مفید می‌باشند. با استفاده از این امکانات کاربر اطمینان می‌یابد که فرد دیگری از وجود آن برنامه‌های خاص اطلاع نخواهد یافت. بدین‌ترتیب برنامه‌های مزبور از گزند افراد غیرمجاز که شاید با استفاده از Microsoft Windows Add/Remove Programs یا CCleaner بخواهند به وجود آن‌ها پی ببرند، مصون خواهد ماند.

مرحله ۴. برای تغییر نام برنامه مورد نظرتان بر روی کلیک کنید. اگر مایلید که آن برنامه فقط از فهرست مربوطه حذف شده ولی uninstall نشود، بر روی کلیک کنید.

۵.۲ غیرفعال کردن برنامه خود راه‌انداز با استفاده از CCleaner

برنامه‌های خود راه انداز بگونه‌ای پیکربندی می‌شوند که با روشن شدن رایانه به اجرا درآیند. برنامه‌های این‌چنینی ممکن است باعث آهسته شدن سرعت رایانه، مصرف منابع محدود آن توسط این برنامه و در نهایت طولانی‌تر شدن زمان راه اندازی اولیه رایانه در هنگام روشن کردن شوند.

مرحله ۲. بر روی کلیک کرده و سپس بر روی کلیک کنید تا صفحه‌ای مشابه زیر نمایان شود:

تصویر ۱۲: گزینه Tools که کادر Startup در آن دیده می‌شود.

مرحله ۳. برنامه‌ای را از بین برنامه‌های موجود در فهرست کادر Startup انتخاب نموده و بر روی کلیک کنید تا به صورت غیرفعال درآید. بنابراین در بار بعدی که رایانه را روشن می‌کنید، برنامه مزبور به اجرا در نخواهد آمد.

۵.۳ پاک‌سازی فضاهای خالی موجود بر روی دیسک با استفاده از CCleaner

هنگامی که در ویندوز، فایلی را پاک می‌کنید، در واقع فقط آدرس ارجاع به آن فایل پاک می‌شود، اما داده‌ها عملاً بر سر جای خود باقی می‌مانند. گرچه فضایی که توسط آن داده‌ها اشغال شده است به مرور زمان و توسط داده‌های جدیدتر رونویسی خواهد شد، اما فردی که دارای مهارت لازم باشد می‌تواند تمامی یا حداقل بخش‌هایی از فایل‌های به اصطلاح پاک شده را بازسازی و احیا نماید؛ لذا بر جلوگیری از بروز چنین احتمالاتی می‌توان فضاهای خالی موجود بر روی دیسک به طور کامل پاک‌سازی کرد. CCleaner همچنین امکان پاک کردن Master File Table را برای شما فراهم می‌آورد.

Master File Table (MFT) فهرست (ایندکس) شامل نام تمامی فایل‌ها، آدرس آن‌ها، و سایر اطلاعات موجود بر روی رایانه است. زمانی که فایلی از طریق مایکروسافت ویندوز پاک می‌شود، این در واقع تنها آدرس آن فایل است که در ایندکس مذکور پاک شده است، اما محتویات آن فایل همچنان بر روی سخت دیسک باقی خواهد ماند.

توجه: انجام پاک‌سازی کامل سخت دیسک و Master File Table مدت زمانی طولانی را به خود اختصاص می‌دهد. مدت این کار به تعداد دفعات عبوری که کاربر انتخاب کرده است بستگی دارد.

برای آماده سازی درایوی که قرار است آن را به طور کامل پاک‌سازی کنید، اقدامات زیر را می‌بایستی انجام دهید:

مرحله ۱. بر روی کلیک کرده و پس از آن بر روی کلیک کنید تا کادر Drive Wiper (پاک کننده درایو) فعال شود.

مرحله ۲. بر روی Wipe کلیک کنید تا فهرست کرکره ای فعال شود، سپس یا گزینه Free Space (برای ایجاد فضای خالی بر روی دیسک) یا گزینه Entire drive (All data will be erased) (پاک کردن تمامی داده ها) را انتاخب کرده و در مرحله بعد از فهزست کرکره ای Security گزینه انتخاب کنید.

Warning: Only select the Entire drive (All data will be erased) item if you are completely certain that you want your documents, files and folders and free space erased.

اخطار: گزینه Entire drive (All data will be erased) را در صورتی انتخاب کنید که کاملا مطمئن هستید که می خواهید تمامی فایلهای متنی، فایلها، و پوشه ها و همچنین فضای خالی بر روی دیسک پاکسازی شود.

مرحله ۳. بر روی مربع مربوط به نام درایوی که قرار است پاکسازی شود کلیک کرده و را فعال کنید. پنجره ای مشابه زیر نمایان خواهد شد:

تصویر ۳: کادرDrive Wiper که گزینه های مربوطه در آن فعال می باشند.

Step 4. Click to begin wiping your selected drive(s).

مرحله ۴. بر روی کلیک کنید تا عملیات پاکسازی درایوهای انتخاب شده آغاز گردد.

۵.۴ سؤالات رایج و مرور مطالب آموخته شده

به نظر النا و نیکولای، برنامه CCleaner ساده و و کار کردن با آن راحت است. اما برای آن‌ها هنوز سؤالاتی در مورد چگونگی و زمان استفاده از برنامه مطرح است.

سؤال: اگر برنامه CCleaner را از روی رایانه uninstall کنم آیا فایل و اطلاعاتی که با کمک این برنامه پاک شده‌اند، به همان ترتیب باقی خواهند ماند؟

جواب: بلی. چنانچه برنامه CCleaner را به طور صحیح تنظیم کرده باشید، فایل‌هایی را که از طریق آن پاک کرده‌اید، برای همیشه غیرقابل بازیابی خواهند بود.

سؤال. اگر برنامه CCleaner را بر روی یک حافظه USB کپی کنم، آیا می‌توانم آن را در رایانه های موجود در کافه های اینترنتی مورد استفاده قرار دهم؟ چه دلیلی وجود دارد که نتوانم از آن بدین طریق استفاده کنم؟

جواب: بلی. CCleaner دارای نسخه‌ی قابل حمل نیز هست (لطفاً به بخش CCleaner - Portable از صفحه دریافت به آدرس www.piriform.com/ccleaner/builds رجوع کنید. اگر کافه اینترنتی که به آن مراجعه کرده‌اید به شما اجازه دهد تا برنامه دلخواهتان را از روی USB به اجرا درآورید، در آن صورت می‌توانید از CCleaner برای پاک کردن جلسات کاری خود استفاده نمایید. با وجود این مراقب باشید که ممکن است در کافه اینترنتی، تحت نظر باشید. همچنین ممکن است با قرار دادن درایو USB خود در رایانه کافه اینترنتی، آلودگی ویروسی پیدا کنید.

سؤال: اگر فقط یک بار عبور برای CCleaner تعیین کنم، آیا این احتمال وجود دارد که فردی بتواند اطلاعات پاک‌سازی شده من را بازیابی کند؟ حال اگر 7 دفعه عبور تعیین کنم، چه می‌شود؟

جواب: چه سؤال خوبی! هرچه تعداد دفعات عبور رونویسی بر روی داده‌های پاک شده بیشتر باشد، شانس بازیابی و احیاء آن‌ها کمتر خواهد شد. اما، افزایش تعداد دفعات رونویسی، مدت زمان مراحل پاک‌سازی را طولانی‌تر می‌کند.

سؤال: آیا پاک‌سازی رجیستری ویندوز برای از بین بردن علایم آشکار برنامه‌هایی که به طور موقت بر روی رایانه‌ام نصب کرده و استفاده نموده‌ام کافی است؟

جواب: بلی. بهتر آنست که تمامی فایل‌های موقتی را پاک کرده و رجیستری ویندوز را پاک‌سازی کنید تا تمامی رد پاهای نرم‌افزارها و عملیاتی را که توسط آن‌ها انجام داده‌اید، از بین برود. با این حال، چنانچه زمان شما محدود است، پاک کردن رجیستری ویندوز، شروع مناسبی است.

۵.۵ سؤالاتی برای مرور مطالب آموخته شده

• CCleaner چه اطلاعاتی را از روی رایانه‌ی شما پاک می‌کند؟
• CCleaner چگونه این کار را انجام می‌دهد؟
• تعداد دفعات عبور برای رونویسی بر روی داده‌های پاک شده، چه تفاوت‌هایی به وجود می‌آورد؟
• منظور از رجیستری ویندوز چیست؟ و چرا پاک‌سازی آن توصیه می‌شود؟
• پیش از پاک‌سازی رجیستری ویندوز، چه کاری بایستی انجام شود؟