می‌خواهید ایکس را ترک کنید؟ این نکات را در نظر بگیرید
مدافعان حقوق بشر و اعضای جامعه‌ی مدنی احتمالاً از همان ابتدای ساخته شدن توییتر، از آن استفاده کرده‌اند و حداقل از سال ۲۰۱۳ «جعبه‌ی امنیت دیجیتال» با توجه به همگانی شدن این پلتفرم، راهنمایی را برای استفاده‌ی ایمن از توییتر منتشر کرد. پس از به‌روزرسانی‌های متناوب، این راهنما همچنان وجود دارد، اگرچه نام پلتفرم از آن زمان به ایکس تغییر یافته است.
در طول سال‌ها، از توییتر برای انتشار سریع اخبار و مشارکت در بحث‌های آزاد با جامعه‌های منتخبی از افراد با علایق مشترک استفاده شده است. این پلتفرم که عمدتاً برای همه بدون نیاز به ایجاد حساب قابل دسترسی بود، امکان دنبال کردن رویدادهای جهانی یا حوزه‌های خاص و نظرات مردم درباره‌ی آن‌ها را فراهم می‌کرد. توییتر به عنوان پلتفرمی برای دنبال کردن افراد و سازمان‌های متمرکز بر موضوعات و بخش‌های خاص، به برقراری ارتباطات و حتی گاهی دوستی‌هایی در سراسر جهان کمک می‌کرد.
اما مانند همه‌ی پلتفرم‌های انحصاری، آن‌چه توییتر به ما اجازه‌ی انجامش را می‌داد عمدتاً به شرایط استفاده از خدمات و انتخاب‌های مالکان آن بستگی داشت. از همین رو پس از خرید آن توسط ایلان ماسک در سال ۲۰۲۲، سیاست‌ها و مدیریت آن همراه با نامش تغییر کرد که چند ماه بعد در ژوئیه ۲۰۲۳ به ایکس تبدیل شد.
اکنون ایکس عمدتاً فقط برای افرادی قابل دسترسی است که حساب کاربری دارند، به ندرت هرگونه سوءاستفاده یا نشر اطلاعات جعلی را نظارت می‌کند و «شورای اعتماد و ایمنی» خود را منحل کرده است؛ گروه مشاوره‌ای متشکل از سازمان‌های مستقل مدنی، حقوق بشری و دیگر نهادها که قبلاً به مسائلی مانند نفرت‌پراکنی، بهره‌کشی از کودکان، خودکشی، خودآزاری و سایر معضلات در پلتفرم می‌پرداختند. علاوه بر آن، این شرکت اکنون دامنه‌ی دسترسی پست‌های حاوی لینک (به ویژه به وب‌سایت‌های خبری) را کاهش می‌دهد و به طور کلی افزایش محبوبیت کاربران راست‌گرا را نشان می‌دهد.
در نتیجه‌ی این تحولات، ایکس به فضای مسموم‌تری تبدیل شده که آزارگران در آن دست بالا را دارند و بسیاری از کاربران و سازمان‌های مهم شروع به ترک آن کرده‌اند. برای نام بردن از چندی از رسانه‌ها و سازمان‌هایی که به تازگی ایکس را ترک کرده‌اند می‌توان به «گاردین»، «ان‌پی‌آر»، سازمان «حقوق دیجیتال اروپا» و «استیت‌واچ» اشاره کرد.
اگرچه ایکس همان تجربه‌ای را که توییتر ارائه می‌داد فراهم نمی‌کند، برخی افراد و سازمان‌ها همچنان از آن برای انتشار اخبار، حفظ ارتباط با مخاطبان و مشارکت در بحث‌ها استفاده می‌کنند. قطعاً انجام این فعالیت‌ها در سایر پلتفرم‌ها نیز امکان‌پذیر است، اما برخی ممکن است از طریق ایکس به مخاطبان گسترده‌تری به نسبت پلتفرم‌های جایگزین آن دسترسی پیدا کنند.
با این حال کمپینی برای یک خروج گسترده از ایکس راه‌اندازی شده است و برخی ابزارها وجود دارند که به شما امکان می‌دهند با شبکه‌ی ارتباطی خود در ایکس در جای دیگری در ارتباط باشید و دیگر مسائلی را که ممکن است با انتقال به «ماستودون» یا «بلواسکای» پیش آید، حل کنید. آن‌چه در ادامه می‌آید چند پیشنهاد برای هنگام تصمیم‌گیری درباره‌ی مکان انتقالی و ابزارهایی است که می‌تواند این انتقال را تسهیل کند.
چه چیزهایی را پیش از ترک کردن ایکس در نظر بگیریم
اگر در حال ترک ایکس هستید، خوب است از خود سوالاتی بپرسید که به شما در تصمیم‌گیری درباره‌ی پلتفرم‌ها یا ابزارهای جایگزین کمک کند. اولین نکته در این زمینه این است که هیچ چیز تجربه شما در توییتر تا سال ۲۰۲۲ را جایگزین نخواهد کرد: ایکس جایگزین توییتر شده و پویایی آن را برای همیشه تغییر داده است و اگرچه تعداد کاربران آن هنوز چشمگیر است، پلتفرم بحث آزادی که در گذشته ارائه می‌داد با سیاست‌های جدیدش ناپدید شده و هیچ چیز (هنوز) جایگزین آن نشده است.
برای تصمیم‌گیری درباره‌ی پلتفرم‌های جایگزینی که می‌توانید به آن‌ها بروید، از خود بپرسید که از ایکس برای چه منظوری استفاده می‌کنید و نیازهای شما چیست. برخی از دلایل استفاده مردم از توییتر و ایکس به عنوان مثال عبارتند از:
- انتشار اخبار لحظه‌ای درباره‌ی فعالیت‌های شخصی
- دریافت اخبار به روز و آگاهی از پدیده‌های کنونی
- مشارکت در گفتمان سیاسی
- پیوستن به بحث‌هایی درباره‌ی موضوع‌های مشخص
- سرگرمی
- نشر ویدیوها
- ساخت شبکه‌ای با افراد هم‌نظر
- تبلیغ برند
همچنین از خود بپرسید که به چه جامعه‌هایی نیاز دارید وصل شوید: آیا یک مخاطب گسترده است یا یک گروه خاص؟ آیا می‌خواهید افراد مشهور، یک گروه تخصصی در یک موضوع، گروه‌های هم‌سو یا یک گروه از دوستان را دنبال کنید؟ آیا فقط نیاز دارید به‌روزرسانی‌ها را برای افرادی که می‌خواهند شما را دنبال کنند ارسال کنید یا مایلید در گفتگوها مشارکت داشته باشید؟
جایگزین‌های ایکس
با توجه به پاسخ‌هایی که به سوالات بالا می‌دهید، می‌توانید برای انتقال به یک یا چند جایگزین برنامه‌ریزی کنید:
بلواسکای در حال حاضر محبوب‌ترین جایگزین ایکس است و بسیاری از افرادی که ایکس را ترک می‌کنند، به این پلتفرم می‌روند.
بنیان‌گذاری شده توسط «جک دورسی»، یکی از بنیان‌گذاران توییتر، «بلواسکای» این امکان را فراهم می‌کند که تجربه‌ی کاربری خود را تنظیم کنید و نحوه نظارت بر گفتگوهای خود را تعیین کنید. نقطه ضعف این است که بلواسکای نیز متعلق به یک شرکت است، بنابراین اگر شرکت به شخص دیگری فروخته شود، سیاست‌های آن ممکن است دوباره تغییر کند. و در حالی که قرار است بلواسکای بر اساس یک شبکه‌ی غیرمتمرکز باشد، در حال حاضر هیچ نمونه‌ی دیگری به این شبکه متصل نیست (اگرچه تلاش‌هایی برای تغییر این وضعیت در جریان است).
دومین جایگزین پراستفاده برای ایکس، ماستودون یک پلتفرم شبکه‌ی اجتماعی فدراسیونی است که به حریم خصوصی کاربران احترام می‌گذارد و بر پایه‌ی نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز ساخته شده است.
استفاده از آن نیاز به برنامه‌ریزی بیشتری دارد زیرا باید سروری را که می‌خواهید استفاده کنید بر اساس جامعه، مرام‌نامه، مقررات نظارتی و سیاست‌های محتوای آن انتخاب کنید. می‌توانید سرور میزبان خود را از فهرست تمام سرورهای ماستودون در joinmastodon.org انتخاب کنید، یا با بررسی اینکه افراد و سازمان‌هایی که در ایکس دنبال می‌کرده‌اید به کجا مهاجرت کرده‌اند.
اگر می‌خواهید یک حساب ماستودون ایجاد کنید، می‌توانید از Fedi.Tips، یک راهنمای غیررسمی و غیرفنی برای استفاده از «ماستودون» و «فدی‌ورس» شروع کنید.
- «تردز» (و سایر پلتفرم‌های متا)
«تردز» پلتفرم بلاگ‌نویسی کوچکِ شرکت «متا» است. برخی افراد به آن مهاجرت می‌کنند و اگر استفاده‌ی اصلی شما تبلیغ یک برند است و از قبل از دیگر پلتفرم‌های متا استفاده می‌کنید، استفاده از آن می‌تواند ایده‌ی خوبی باشد. با این حال، «تردز» به اندازه‌ی سایر پلتفرم‌ها کاربر ندارد و توسط بسیاری از افراد یا نهادها به طور فعال استفاده نمی‌شود. همانند همه‌ی پلتفرم‌های تجاری شبکه‌های اجتماعی، پیشنهاد می‌کنیم در تصمیم‌گیری برای ایجاد حساب در آن محتاط باشید.
علاوه بر «تردز»، می‌توانید فعالیت‌های ایکس خود را به اینستاگرام و فیسبوک نیز منتقل کنید، به‌ویژه اگر بسیاری از دنبال‌کنندگان شما در ایکس از قبل از این پلتفرم‌ها استفاده می‌کنند. اگر تصمیم به استفاده از این پلتفرم‌ها گرفتید، راهنماهای «جعبه امنیت دیجیتال» درباره‌ی نحوه‌ی استفاده‌ی ایمن‌تر از اینستاگرام و فیسبوک را مطالعه کنید.
- ابزاری برای مدیریت شبکه‌های اجتماعی که به شما امکان می‌دهد همزمان از چندین پلتفرم مختلف استفاده کنید
یک انتخاب دیگر که می‌توانید داشته باشید، حتی بدون نیاز به ترک کامل ایکس، این است که از یک ابزار مدیریت شبکه‌های اجتماعی استفاده کنید که به شما امکان می‌دهد همزمان در تمام پلتفرم‌های موجود محتوا منتشر کنید. می‌توانید به وب‌سایت topsocialtools نگاهی بیندازید تا راه حلی که بهترین تطابق را با نیازهای شما دارد انتخاب کنید.
اگر نیاز شما دنبال کردن و مشارکت در گفتگوها درباره‌ی مسائل خاص است، می‌توانید انتقال به ردیت را در نظر بگیرید، جایی که می‌توانید موضوعات از هر نوع ممکن را دنبال کنید، اغلب حتی بدون نیاز به ورود به سیستم و با تمرکز بر مرتبط بودن که توسط سیستم رای و نظردهی پلتفرم ارائه می‌شود.
اگر از ایکس برای حرفه‌ی کاری خود استفاده می‌کنید، برای شبکه‌سازی با همکاران، جستجوی کار و دنبال کردن صنعت خود، می‌توانید لینکدین را به عنوان جایگزینی برای ایکس در نظر بگیرید.
- یک خبرخوان آراساس
اگر از ایکس برای دنبال کردن اخبار استفاده می‌کنید، می‌توانید استفاده از یک «خبرخوان آراساس» را برای دنبال کردن وبلاگ‌ها، رسانه‌های خبری و اکثر وب‌سایت‌ها در نظر بگیرید.
- برای یادگیری نحوه پیدا کردن فیدِ آر‌اس‌اسِ تقریباً هر سایتی، دستورالعمل‌های SocialBee را دنبال کنید.
- یاد بگیرید که چگونه فید آراساس خود را در Thunderbird بخوانید.
- در فایرفاکس، می‌توانید از افزونه‌ای مانند فیدبرو (Feedbro) برای خواندن فیدهای آراساس استفاده کنید.
- بلاگ یا وب‌سایت خودتان
اگر از ایکس برای انتشار به‌روزرسانی‌های فعالیت‌های خود استفاده می‌کنید و توانایی مدیریت سایت خود را دارید، راه‌اندازی یک وبلاگ یا وب‌سایت را در نظر بگیرید. همچنین می‌توانید فید آراساس خود را منتشر کرده و نظرات را بپذیرید تا بازخورد دریافت کنید و در مورد اخبار منتشر شده گفتگو کنید.
- یک خبرنامه یا یک کانال تلگرامی
اگر نیاز دارید مخاطبان خود را از فعالیت‌هایتان مطلع نگه دارید، ایجاد یک خبرنامه یا یک کانال تلگرام را در نظر بگیرید. این کار به شما آزادی عمل در انتخاب محتوای منتشر شده می‌دهد و همچنین می‌توانید با استفاده از یک ابزار خبرنامه مانند Substack یا Mailchimp و یا یک حساب پریمیوم تلگرام، این فعالیت را به منبع درآمد تبدیل کنید.
برخی ابزارهای مفید
وقتی برای خروج از ایکس برنامه ریختید، مفید خواهد بود که بدانید ابزارهایی وجود دارند که این انتقال را برای شما آسان‌تر می‌کنند.
- Cyd به شما کمک می‌کند یک پشتیبان خصوصی و محلی از
داده‌های خود، مانند همه‌ی توییت‌ها، ریتوییت‌ها، لایک‌ها، بوک‌مارک‌ها و
پیام‌های دایرکت خود ایجاد کنید. پس از انجام این کار، Cyd به شما کمک می‌کند
تمام توییت‌های خود را حذف کنید. اگر نسخه‌ی پریمیوم را خریداری کنید،
می‌توانید انتخاب کنید چه داده‌هایی را از حساب ایکس خود حذف کنید و از Cyd
برای انتقال داده‌های خود از ایکس به بلواسکای استفاده کنید.
- دستورالعمل‌های گام‌به‌گام Cyd درباره‌ی نحوه‌ی بستن حساب ایکس در حالی که نام کاربری خود را حفظ می‌کنید و به دنبال‌کنندگان خود می‌گویید کجا می‌توانند شما را پیدا کنند را بخوانید. «آیا می‌خواهید ایکس را در ۲۰۲۵ ترک کنید؟ با Cyd از این طریق آن را به صورت درست انجام دهید.
- OpenPortability به شما کمک می‌کند داده‌ها و مخاطبان خود را از ایکس به بلواسکای و ماستودون منتقل کنید.
- اگر به بلواسکای نقل مکان کنید، BlueNotify به شما امکان می‌دهد از پست‌های جدید افرادی که دنبال می‌کنید اطلاع‌رسانی دریافت کنید (ویژگی‌ای که Bluesky در حال حاضر ارائه نمی‌دهد).
- Xcancel به شما امکان می‌دهد پست‌های ایکس را بدون نیاز به ورود به پلتفرم بخوانید.
آیا مایلید یک راهنمای امنیتی جدید درباره‌ی یکی از این جایگزین‌ها دریافت کنید؟
اگر مایلید «جعبه‌ی امنیت دیجیتال» راهنمایی درباره‌ی یکی از جایگزین‌های ایکس تهیه کند، خوشحال می‌شویم نظرتان را بدانیم! از طریق ایمیل به آدرس siab @ frontlinedefenders . org با ما تماس بگیرید.
عکس از والتر باکستر، مجوز استفاده‌ی مجدد تحت لیسانس Creative Commons BY-SA 2.0