اطلاعات حساس را نابود کنید

به روز شده25 March 2024

یک تلفن یا کامپیوتر از حافظه‌ی خود طوری استفاده می‌کند که یک نفر برای صرفه‌جویی در مصرف کاغذ بسیار تلاش می‌کند: با مداد می‌نویسد و فایل‌هایی را که به آن می گویید حذف کند روی هم انباشته می کند (مانند فایل‌های موقت یا فایل‌هایی که از سطل زباله حذف می‌کنید، یا سطل بازیافت). هنگامی که به فضای بیشتری نیاز دارد، نوشته‌ها را از روی آن کاغذهای انباشته‌ی «حذف شده»، پاک می‌کند و روی آن‌ها دوباره می‌نویسد تا فایل‌های جدید را اضافه کند.

بنابراین وقتی فایلی را در سطل زباله می‌اندازید و سپس سطل را خالی می‌کنید، تلفن یا کامپیوتر شما واقعاً آن فایل را پاک نمی کند. آنچه اتفاق می‌افتد بیشتر شبیه حذف برچسب‌ها از کابینت بایگانی است که اسناد همچنان در آن نگه داشته می‌شوند. وقتی یک فایل را «پاک می‌کنید» شما فقط به تلفن یا کامپیوتر خود می‌گویید که می‌تواند از فضایی که فایل حذف شده در آن ذخیره شده برای چیز دیگری استفاده کند. تا زمانی که دستگاه شما فایل دیگری را در آن فضا ذخیره نکند، فایل اصلی همچنان برای شخصی که به دستگاه شما و ابزارهای مناسب دسترسی دارد، قابل مشاهده است.

ابزارهایی که ما در این فصل توصیه می کنیم بیشتر از صرفاً حذف آن‌ها از طریق پاک کردنِ کلمات انجام می‌دهند. آن‌ها چندین بار بر روی هر کلمه با چیزهای بی‌معنیِ بی‌سر و ته تصادفی خط می‌زنند تا اثری از فایل اصلی باقی نماند. کارشناسان امنیتی هم‌عقیده‌اند که «پاک کردن» فضای استفاده نشده‌ی تلفن یا کامپیوتر به این روش تا اندازه‌‌ای اثر دارد که اجازه ندهد یک مزاحم فایل‌های پاک شده‌ی شما را بخواند.

یک استثناء بزرگ برای این وجود دارد. در تمامی تلفن‌ها، کامپیوترهای جدیدتر و دستگاه‌های ذخیره‌سازی خارجی (اکسترنال) خطری وجود دارد که «درایو‌های حالت جامد» (یا اس‌اس‌دی‌ها) و همچنین فلش‌های یو‌اس‌بی و اس‌دی کارت‌ها، محتوا را به دلیل تکنیکی به نامِ «تسطیح سایش» (wear leveling) به طور کامل پاک نمی‌کنند. برای دانستن بیشتر درباره‌ی چالش‌های پاک کردنِ اس‌اس‌دی‌ها در راهنمای «دفاع شخصی در برابر جاسوسی» درباره‌ی حذف ایمن داده بیشتر بخوانید. برای سخت‌تر کردن بازیابی آن‌چه که از روی یک درایوِ اس‌اس‌دی پاک کرده‌اید، حیاتی است که در سریع‌ترین زمان ممکن، این درایوها را رمزگذاری کنید، مخصوصاً اگر می‌خواهید آن‌ها را دور بیندازید. همچنین مهم است که درایو‌ها را پیش از استفاده‌ی دوباره از آن‌ها،‌ رمزگذاری کنید.

ابزارهای حذف ایمن، فایل‌هایی را که حذف نکرده‌اید یا به‌طور خاص تصمیم گرفته‌اید از بین نبرید، پاک نخواهند کرد. با این حال، با دقت از آن‌ها استفاده کنید. اگر اولین بار است که از این ابزارها استفاده می کنید، با دقت از گام‌هایی که در این فصل شمرده شده پیروی کنید تا فایل‌ها را به طور ایمن و مؤثر پاک کنید. چند راه برای پاک کردن داده‌های حساس از دستگاه شما وجود دارد. می‌توانید محتویات سطل زباله، فضای «خالی» بر روی درایو یا تمامی درایو را پاک کنید.

آثار کار خود را از روی دستگاه‌تان پاک کنید

یک زمان‌بندی برای حذف ایمن بخش‌های استفاده نشده‌ی حافظه‌ی دستگاه‌تان تعیین کنید. این کار، اطمینان حاصل خواهد کرد که فایل‌های حساس بر روی دستگاه، هارد درایوها، فلش‌های یو‌اس‌بی، کارت‌های حافظه‌ی جداشدنی (اس‌دی‌ کارت‌ها) از دوربین‌ها، تلفن‌های همراه یا پخش‌کننده‌های حمل‌شدنی موسیقی و سایر دستگاه‌ها، جایی که اطلاعات حساس را ذخیره می‌کنید، باقی نماند.

اندروید

• از CCleaner برای اندروید استفاده کنید تا فایل‌های مخفی و موقت، مانند حافظه پنهان (کچ) اپلیکیشن، تاریخچه‌ی مرورگر، محتوای کلیپ‌بورد و گزارش تماس های قدیمی را از بین ببرید.

  برای اجرای CCleaner در اندروید برای اولین بار، راهنمای آن‌ها را مشاهده کنید.

• پس از حذف فایل‌های موقت و مخفی با CCleaner برای اندروید، از Extirpater برای پاک کردن فضای خالی در دستگاه خود استفاده کنید.

  توجه کنید که Extirpater بر روی گوگل‌پلی استور قرار ندارد. ابتدا F-Droid's APK را نصب کنید و از طریق آن Extirpater را نصب کنید. از این اپلیکیشن با دقت استفاده کنید چرا که می‌تواند به حافظه‌ی دستگاه شما آسیب همیشگی بزند اگر به طور مداوم اجرا شود.

آی‌او‌اس

• از CCleaner برای آی‌او‌اس استفاده کنید تا فایل‌های مخفی و موقت را از بین ببرید.

لینوکس و ویندوز

• از BleachBit استفاده کنید تا فایل‌های موقت و مخفی را از بین ببرید. راهنمای‌شان را ببینید.

مک او‌اس

• گزینه‌ی «Custom files and folders» را در CCleaner برای مک شامل کنید تا فایل‌های مخفی و موقت را از بین ببرید.

یک دستگاه را به طور کامل تمیز کنید

پیش از اقدام به پاک کردن کل یک دستگاه، از فایل‌های مهم خود یک نسخه‌ی رمزگذاری شده‌ی پشتیبان تهیه کنید، چنان که در راهنمای ما، پشتیبان‌‌گیری و بازیابی اطلاعات از دست رفته توضیح داده شده است.

وقتی که مطمئن شدید از تمام داده‌های مهم نسخه‌ی پشتیبان تهیه کرده‌اید، می‌توانید دستورعمل‌های این بخش را دنبال کنید.

همه‌ی دستگاه‌ها

• اپلیکیشن‌هایی را که استفاده نمی‌کنید، ببندید.
• اتصال اینترنتی خود را قطع کنید، وای‌فای را خاموش کنید یا در صورت نیاز کابل را بکشید.
• شما ممکن است بخواهید از حذف فایل‌های موقت مرورگر خود آغاز کنید.

دستگاه‌های همراه

• در صورت امکان، مطمئن شوید گزینه‌ی رمزگذاری کامل دیسک فعال است قبل از آن که دستگاه خود را پاک کنید.

اندروید

• برای پاک کردن فلش مموری تلفن خود، دستگاه خود را به تنظیمات کارخانه برگردانید.

آی‌اواس

• چگونگی پاک کردن ایمن دستگاه خود را در دستور عمل‌هایی درباره‌ی کارهایی که باید قبل از فروش، هدیه یا داد و ستد آی‌فون یا آی‌پد خود انجام دهید یاد بگیرید.

کامپیوترها

• این امکان وجود ندارد که یک دستگاه به طور کامل خود را پاک کند. برای این کار باید کامپیوتر خود را از یک درایو خارجی (اکسترنال) راه‌اندازی کنید.
  • یکی از گزینه‌ها این است که هارد دیسک را به صورت فیزیکی از کامپیوتر خود جدا کنید، آن را به عنوان یک درایو خارجی (اکسترنال) در نظر بگیرید و با استفاده از کامپیوتر دیگری آن را پاک کنید.
    • برای دستورعمل‌ها درباره‌ی چگونگی جدا کردن درایو خود، در iFixit عبارت «remove hard drive» و برند و مدل کامپیوتر خود را جستجو کنید.
    • درایوی را که جدا کردید در یک «محفظه‌ی درایو» یو‌اس‌بی خارجی قرار دهید.
• اگر می‌خواهید یک هارد درایو «اچ‌دی‌دی» را پاک کنید، استفاده از ShredOS را در نظر بگیرید. این ممکن است وقت زیادی بگیرد و شما نیاز خواهید داشت ShredOS را دانلود کنید، آن را در یک فلش یو‌اس‌بیِ خالی رایت کنید و سپس از روی درایو یو‌اس‌ابی آن را اجرا کنید.
  • توجه داشته باشید در حالی که ShredOS می‌تواند برای پاک کردن «اس‌اس‌دی»ها استفاده شود، این درایوها به گونه‌ای کار می‌کنند که پاک کردن کامل آن‌ها را برای این ابزار غیرممکن می‌کند. به همین دلیل بهترین کار این است که «اس‌اس‌دی»ها را با استفاده از یک رمز عبور قوی کامل رمزگذاری کنید تا خوانده شدنِ آن‌ها را برای هر کسی که رمزعبور برای گشودن رمز را ندارد، غیر ممکن کند.
• هنگامی که کل دیسک را پاک کردید، سیستم عامل را مجدداً نصب کنید. حتماً رمزگذاری کامل دیسک را تنظیم کنید.
• متأسفانه در کامپیوترهای جدیدتری که از اس‌اس‌دی استفاده می کنند، تضمین پاک شدن کامل درایو سخت‌تر است. با این حال می‌توانید مراحلی را طی کنید که برای هر سیستم عامل در بخش‌هایی که در ادامه می‌آیند، توضیح داده شده است.
  • رمزگذاریِ کلِ حافظه‌ی اس‌اس‌دی با یک رمزعبور قوی، خواندن اطلاعات آن را بدون اجازه‌ی شما غیر ممکن می‌کند.

مک‌اواس

• برای پاک کردن کامپیوتر مک‌اواس خود و بازنشانی آن به تنظیمات کارخانه، از مراحلی که در اسناد رسمی آن آمده، پیروی کنید.
• در کامپیوترهای مک‌او‌اس با درایوهای اس‌اس‌دی، گزینه‌های پاکسازی ایمن در Disk Utility در دسترس نیست. برای محافظت از داده‌های ذخیره شده در اس‌اس‌دی خود، رمزگذاری کامل دیسک را فعال کنید. این کار تضمین می‌کند که محتویات هارد درایو شما برای هر کسی که رمز عبور دستگاه شما را ندارد، بیهوده به نظر برسد.
• در کامپیوترهای قدیمی مک که دارای تراشه‌های اینتل هستند، می‌توانید با استفاده از Disk Utility یا Erase Assistant، هارد درایو خود را به طور ایمن پاک کنید.

ویندوز

• دیسک داخلی کامپیوتر خود را بیرون بیاورید. برای دستورعمل‌های چگونگی انجام این کار، «جدا کردن هارد درایو» (remove hard drive) را همراه با برند و مدل کامپیوتر خود در iFixit جستجو کنید.
• درایوی را که جدا کردید در یک «محفظه‌ی درایو» یو‌اس‌بی خارجی قرار دهید.
• هارد درایوی را که می‌خواهید پاک کنید به کامپیوتری که Eraser بر روی آن نصب شده است، متصل کنید.
• همه چیز را از روی درایوی که بیرون آورده‌اید، حذف کنید.
• سپس از Eraser برای پاک کردن تمامیِ فضاهای پر نشده استفاده کنید. ممکن است لازم باشد اجازه دهید این کار در طول یک شب کامل انجام شود، زیرا روند آن می‌تواند بسیار کند باشد.

پیش از آن که یک کامپیوتر یا تلفن را می‌فروشید، واگذار می‌کنید یا دور می‌اندازید

• در صورت امکان، هنگامی که یک کامپیوتر قدیمی را می‌فروشید یا واگذار می‌کنید، هارد درایو را به صاحب جدید ندهید؛ اما اگر مجبور هستید، پیش از آن مطمئن شوید که از دستورعمل‌های پاک کردن کل یک درایو به طور کامل پیروی کرده‌اید.
• اگر یک موبایل یا یک هاردِ اکسترنال را می‌فروشید یا دور می‌اندازید، با استفاده از دستورعمل‌های موجود در پاک کردن کامل یک دستگاه، آن را کاملاً پاک کنید.
• یو‌اس‌بی درایوها، اس‌دی کارت‌ها، سیم‌کارت‌ها، دانگل‌ها و دستگاه‌های کوچک دیگری را که ممکن است به دستگاه شما وصل یا به آن وارد شده باشد، جدا کنید.
• اگر یک هارد درایو قدیمی را دور می‌اندازید، نابود کردنِ فیزیکی آن را در کنار پاک کردن آن در نظر بگیرید. این کار را با کوبیدن میخ یا مته زدن می‌توانید انجام دهید. آن را نسوزانید، بر رویش اسید نزنید و در مایکرویو قرار ندهید. نابود کردنِ فیزیکی داده‌های ذخیره شده همیشه امن‌ترین گزینه است.
• همچنین می‌توانید یک درایو پاک شده را که در شرایط خوبی است برای استفاده مجدد خودتان، در یک دستگاه جدید یا به عنوان یک هارد درایو اکسترنال نگه دارید.
• از دستورعمل‌هایی که در ادامه می‌آید به عنوان یک چک‌لیستِ تکمیلی بر مراحلی استفاده کنید که در بخش پاک کردنِ ایمن دستگاه‌تان ذکر کردیم.

اندروید

• از دستورعمل‌ها در راهنمای ما درباره‌ی ایمن‌سازی حساب‌های گوگل متصل به دستگاه‌تان پیروی کنید تا این دستگاه را از لیست دستگاه‌هایی که به حساب‌های گوگل شما وصل است، جدا کنید.
  • از دستورعمل‌های پاک کردن کل دستگاه پیروی کنید.

آی‌او‌اس

• از دستورعمل‌های راهنمای ما درباره‌ی ایمن‌سازی حساب‌هایی که به دستگاه شما متصل است، پیروی کنید تا این دستگاه را از لیست دستگاه‌هایی که به حساب‌های آنلاین شما وصل است، جدا کنید.
• از دستورعمل‌های اسناد رسمی اپل درباره‌ی کارهایی که باید پیش از فروختن، اهدا کردن یا مبادله‌ی آیفون یا آی‌پد انجام دهید که شامل دستورعمل‌ها برای پاک کردنِ کاملِ یک دستگاه به صورت ایمن نیز می‌شود، پیروی کنید تا به صورت ایمن تلفن خود را آماده‌ی دور انداختن کنید.

لینوکس

• از لینک‌های جداسازی حساب‌های غیر نیاز وصل شده به دستگاه‌تان پیروی کنید تا این دستگاه را از لیست دستگاه‌های متصل به حساب‌های آنلاین خود حذف کنید.
  • از دستورعمل‌های پاک کردن کل دستگاه پیروی کنید.

مک او‌اس

• از دستورعمل‌های راهنمای ما درباره‌ی ایمن‌سازی حساب‌هایی که به دستگاه شما متصل است، پیروی کنید تا این دستگاه را از لیست دستگاه‌هایی که به حساب‌های آنلاین شما وصل است، حذف کنید.
• از دستورعمل‌های اسناد رسمی اپل درباره‌ی کارهایی که باید پیش از فروختن، اهدا کردن، مبادله کردن یا بازیافت مک خود انجام دهید، پیروی کنید تا به صورت ایمن کامپیوتر خود را آماده‌ی دور انداختن کنید که شامل دستورعمل‌ها برای پاک کردنِ کاملِ یک دستگاه به صورت ایمن می‌شود.

ویندوز

• از دستورعمل‌ها‌ی راهنمای ما درباره‌ی ایمن‌سازی حساب‌هایی که به دستگاه شما متصل است، پیروی کنید تا این دستگاه را از لیست دستگاه‌هایی که به حساب‌های آنلاین شما وصل است، حذف کنید.
• از دستورعمل‌ها‌ی اسناد رسمی مایکروسافت درباره‌ی کارهایی که باید پیش از فروختن یا هدیه دادن اکس‌باکس یا کامپیوتر ویندوز خود انجام دهید، پیروی کنید تا به صورت ایمن کامپیوتر خود را آماده‌ی دور انداختن کنید.
• از دستورعمل‌های پاک کردن کل دستگاه پیروی کنید.