Web'de daha güvenli gezinin

Güncellendi12 September 2024

İçindekiler

...İçindekiler Yükleniyor...

    Pek çok insan web tarayıcısını günlük olarak kullanır zira web tarayıcı internete erişmenin en temel yoludur. Birçok kişi, cihazla birlikte cihaza yüklü olarak Edge, Safari ve Chrome gibi tarayıcılara aşinadır.

    Tarayıcıları sıkça kullandığımız için, gizliliğimizi ve güvenliğimizi tehlikeye atmak isteyen kişiler tarafından hedef alınır. Daha güvenli bir tarayıcı seçmek ve korumasını güçlendirmek için aşağıdaki adımları takip edin.

    Bir web tarayıcısı seçin... ya da iki!

    • Platformunuza ve dilinize uygun Firefox'u indirin ve yükleyin. Firefox, Windows, macOS, Linux, Android ve iOS gibi birçok cihazda kullanılabilir.
      • Android ve iOS için gizlilik odaklı ayarlarla birlikte gelen ve daha az karmaşık bir tarayıcı olan Firefox Focus yükleyebilirsiniz.
    • Chrome'u Windows, macOS, Linux için, Android veya iOS için yükleyin.
    • Chrome yerine, ücretsiz ve açık kaynaklı bir tarayıcı olan Chromium'u tercih edebilirsiniz. Linux kullanıcıları, Chromium'u çoğu dağıtımda yazılım yükleyicileri aracılığıyla kolayca kurabilir. Android kullanıcıları ise, F-Droid üzerinden indirilebilen, ücretsiz ve açık kaynaklı bir uygulama olan FFUpdater ile Chromium'u yükleyebilir.
    • Optionally consider installing the DuckDuckGo Privacy Browser for Windows, macOS, iOS and Android.
    • Gizliliğinizi artırmak ve erişilemeyen web sitelerine erişmek için Tor Browser (Windows, macOS, Linux veya Android'de) kullanmayı düşünebilirsiniz. Ancak, bu tarayıcı internet gezinme deneyiminizi önemli ölçüde değiştirebilir, bu yüzden kullanmadan önce anonimleştirme araçları kılavuzumuza göz atın.
    • Android cihazınızda güvenli ve gizlilik odaklı tarayıcıları kolayca yüklemek için FFUpdater'ı kullanabilirsiniz. Bu, ücretsiz ve açık kaynaklı bir uygulamadır ve F-Droid üzerinden indirilebilir.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Çoğu işletim sistemi cihaza yüklü tarayıcılarla birlikte gelir. Örneğin, macOS ve iOS'un varsayılan tarayıcısı Safari, Windows'un varsayılan tarayıcısı ise Edge'dir. Ancak, bu tarayıcılar gizlilik ve güvenlik odaklı tasarlanmamıştır. Varsayılan tarayıcınız olarak daha güvenli ve gizliliğe daha çok önem veren yazılımlar kullanmanızı tavsiye ederiz.

    • Mozilla tarafından geliştirilen Firefox tarayıcısını kullanmanızı öneriyoruz. Firefox, ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır ve diğer tarayıcılara göre daha güçlü güvenlik özelliklerine sahiptir.
      • Firefox Focus, mobil cihazlar için hafif ve gizliliğe odaklanan bir web tarayıcısıdır. Diğer tarayıcılardan farklarını öğrenmek için Mozilla'nın bu konudaki blog yazısını okuyabilirsiniz.
    • Chrome and Chromium, both developed by Google, also have high-quality security. While Chromium is free and open-source, Chrome is proprietary freeware based on open-source components. Since Chrome is developed by Google, consider whether it might send more data about you to Google than you are comfortable with and consider not logging in to your Google account when using it.
    • DuckDuckGo Privacy Browser, gizlilik odaklı bir tarayıcıdır. Bu tarayıcı, otomatik olarak web izleyicilerini engeller ve mümkün olduğunda güvensiz HTTP bağlantılarını güvenli HTTPS'ye dönüştürür.
    • Tor Browser, Mozilla Firefox’un özel bir sürümüdür ve Tor ağı üzerinden internette gezinmenizi sağlayarak bağlantılarınızı anonim gale getirmenizi sağlar. Daha fazla bilgi için anonimlik araçları rehberimize göz atabilirsiniz.

    Birden fazla tarayıcı kullanmak faydalı olabilir. Örneğin, bir tarayıcıyı hassas işlemleriniz için, diğerini ise günlük kullanım için ayırabilirsiniz. Bu yaklaşım hem güvenliğinizi artırmanıza hem de gizliliğinizi korumanıza yardımcı olur. Daha fazla bilgi için birden fazla kimlik yönetimi rehberimize göz atabilirsiniz.

    Cihazınızın varsayılan tarayıcısını değiştirin

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Her web tarayıcısı aynı şekilde oluşturulmaz. Bazıları gizliliğinizi ve güvenliğinizi diğerlerine göre daha etkili bir şekilde korur.

    Gizlilik ve güvenliğe odaklanan bir tarayıcıyı varsayılan tarayıcınız olarak ayarladığınızda, diğer uygulamalarda tıkladığınız bağlantılar doğrudan daha güvenli bir tarayıcıda açılacaktır. Her hâlükârda, mesajlar veya e-postalar aracılığıyla aldığınız bir bağlantıyı açmadan önce iki kez düşünün.

    Kötü amaçlı yazılımlar ile ilgili rehberimizde neden bir bağlantı aldığınızda tıklamadan önce durmanız gerektiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

    Tarayıcınızın güncel olduğundan emin olun

    Web adreslerini adres çubuğuna girin

    Bir web sitesinin tam adresini biliyorsanız (örneğin, securityinabox.org), doğrudan erişmek için adres çubuğuna yazın. Bu şekilde, bir arama motoru üzerinden gitmek yerine doğrudan siteye ulaşabilirsiniz.

    Uzantısı (.org) olmadan sadece web sitesinin adını (Security in a Box) yazarsanız, tarayıcınız varsayılan arama motorunuzu açarak birden fazla sonuç gösterecektir ve bu sonuçlardan bazıları kötü amaçlı olabilir.

    If you use the address bar to search the web, consider replacing Google with a more privacy-friendly option as your default search engine.

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Adres çubuğu, bir web tarayıcısının arayüzünün üst kısmında bulunan tanıdık metin alanıdır. Web’de gezinirken, adres çubuğu ziyaret ettiğiniz web sayfasının adresini gösterir (mevcutta, bu https://securityinabox.org/en/internet-connection/safer-browsing adresidir). Adres çubuğuna bir web adresi yazarak, belirli bir web sitesini veya o sitenin belirli bir sayfasına erişebilirsiniz.

    Adres çubuklarının ayrıca webde arama yapmak veya web siteleri için öneriler sunmak gibi ek işlevleri vardır.

    Varsayılan arama motorunuzu ayarlayın

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Google ve Bing gibi arama motorları, cihazınızı özel olarak izler kullanıcı profilleri oluşturur ve kullanıcıların kişisel bilgilerini üçüncü taraflarla paylaşır. Adres çubuğunu kullanarak web’de arama yaptığınızda veya seçili bir metne sağ tıklayıp Ara seçeneğini kullandığınızda tarayıcınız, varsayılan olarak bir arama motorunu kullanır.

    Kamera, mikrofon ve diğer site izinlerini gözden geçirin

    Bu adımı neden öneriyoruz

    İzinler, evinizde açık bıraktığınız bir kapı veya pencere gibidir: Bir web sitesi erişebiliyorsa, diğerleri de erişebilir. Yalnızca güvendiğiniz ve kullandığınız web sitelerinin kamera veya mikrofon gibi hassas özellikleri kullanmasına izin verin. Kötü amaçlı yazılımlar, bu izinleri konumunuzu görmek veya sizi dinlemek için kullanmaya olanak sağlayabilir.

    Bağlantılarınızı güvenli hale getirin

    Bu adımı neden öneriyoruz

    HTTPS'teki "S" harfi "güvenli" (secure) anlamına gelir. Bu, tarayıcınızda web sayfalarına erişmek için kullanmanız gereken protokoldür. HTTPS, cihazınız ile web sitesi arasındaki verileri şifreleyerek korur, böylece sizi gözetlemeye çalışan kişilerin girdiğiniz hassas verileri veya ziyaret ettiğiniz sayfaları görmesini zorlaştırır.

    İzleme Koruma ayarlarını etkinleştirin

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Web’de gezinirken, çerezler ve izleyiciler kim olduğunuz, nerede bulunduğunuz ve çevrimiçi olarak neyi görüntülediğiniz hakkında bilgi toplar. Bu verilerin hasımlarınızın eline geçmesi durumunda neler olabileceğini gö önüne alın ve izlenmeyi sınırlamak için aşağıdaki adımları atın.

    Tarayıcınızın yerleşik şifre yöneticisini kapatın

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Çoğu tarayıcı sizin için parola oluşturabilir, kaydedebilir ve şifreleyebilir. Ancak, bu özelliği kapatmanızı ve bunun yerine KeePassXC gibi ayrı bir şifre yöneticisi kullanmanızı öneririz. Tarayıcı tabanlı şifre yöneticileri, saldırganların tarayıcınız aracılığıyla şifrelerinizi ele geçirme riskini artırır.

    Eğer tarayıcı tabanlı bir şifre yöneticisi kullanmaya karar verirseniz, bunu çok hassas hesaplarınızın şifrelerini saklamak için kullanmaktan imtina edin ve tarayıcınızda sakladığınız şifreleri nasıl koruyacağınıza dair önerilerimizi okuyun.

    Koruyucu tarayıcı eklentileri/uzantıları kullanın

    • Koşullarınıza bağlı olarak hangi eklentileri/uzantıları yükleyeceğinizi seçebilir ve bunları nasıl yapılandıracağınıza karar verebilirsiniz.
    • Başka biri tarafından yönetilen bir cihaz kullanıyorsanız (örneğin, bir halk kütüphanesinde veya iş yerinizde), bu ayarlamaları tekrarlamanız gerekebilir.
    • Şu eklentileri yükleyin ve yapılandırın:
      • Privacy Badger (Firefox, Chrome/Chromium ve Android için Firefox)
        • Neden? Tarayıcınız üzerinden yapılan izlemeyi ve meta veri toplanmasını engeller.
      • uBlock Origin (Firefox ve Android için Firefox) ve uBlock Origin Lite (Chrome/Chromium için)
        • Neden? Bazıları kötü amaçlı olabilen reklamları ve izleyicileri engeller.
      • Facebook veya Instagram kullanıyorsanız Facebook Container (yalnızca bilgisayarda yüklü Firefox için)
        • Neden? Facebook'un çevrimiçi olarak nerede gezindiğinize dair veri toplamasını ve bunu profilinizle ilişkilendirmesini engeller.
      • Firefox için Zoom Redirector ve Chrome/Chromium için Xoom Redirector (sadece bilgisayarlar için)
        • Neden? Zoom bağlantılarının tarayıcınızda açarak görüşmenin tarayıcınızın güvenlik koruması içinde kalmasını sağlar.
      • NoScript (Firefox, Chrome/Chromium ve Edge, Brave, Vivaldi gibi diğer Chromium tabanlı tarayıcılar için) (isteğe bağlı ancak önerilir; bilgisayarlar ve Android için Firefox'ta kullanılabilir)
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Web’de gezinirken, bilinmeyen kaynaklardan gelen çok fazla kodla karşılaşırsınız. Kötü amaçlı ve casus yazılımların büyük çoğunluğunun web sayfalarından kaynaklanmasının nedenlerinden biri de budur.

    Bu güvenlik ve gizlilik sorunlarına karşı korunmak için bu tarayıcı uzantılarını veya eklentilerini yüklemenizi öneririz.

    İstenmeyen eklentileri/uzantıları kaldırın ve açılır pencereleri yönetin

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Kötü niyetli kişiler, tarayıcınız aracılığıyla kötü amaçlı yazılım yüklemeniz için sizi kandırmaya çalışabilir. Bunu genellikle açılır pencereler (pop-up) kullanarak yaparlar. Tarayıcınızın sizi bu hilelere karşı koruyacak şekilde ayarlandığından emin olun. Ayrıca, yalnızca gerçekten ihtiyacınız olan yazılımları kullandığınızdan emin olmak için kullanmadığınız eklentileri/uzantıları kaldırın.

    Tarayıcı eklentileri/uzantıları, diğer programlar veya uygulamalar gibi kötü amaçlı olabilir ve sizi gözetlemek için kullanılabilir. Bu nedenle, yalnızca güvenilir kaynaklardan gelen ve güvendiğiniz eklentileri/uzantıları yükleyin. Mümkünse, Firefox için Mozilla eklenti deposu veya Chrome/Chromium uzantıları için Chrome Web Mağazası gibi güvenilir kaynaklardan indirin. Eğer resmi depolar dışındaki bir kaynaktan bir eklenti/uzantı yüklemeniz gerekiyorsa, önce Bir uzantının güvenliğini değerlendirmek için Mozilla ipuçlarını okuyun ve dikkatli bir değerlendirme yapın.

    Tarama geçmişinizi silin

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Tarama geçmişiniz, ziyaret ettiğiniz web sitelerinin bir listesidir. Firefox ve Chrome/Chromium'da varsayılan ayar, tarama, indirme, form ve arama geçmişinizi hatırlayacak şekilde belirlenmiştir.

    Tarama geçmişi sizin için faydalı olabilir: Tarayıcınız daha önce ziyaret ettiğiniz sayfaları önererek adresleri yeniden yazmanızı ve yanlışlıkla kötü amaçlı sitelere yönlendirilmenizi önleyebilir. Ancak bunun bazı dezavantajları da vardır. Eğer birisi internette görüntülediğiniz geçmişe erişirse, sizin hakkınızda, birlikte çalıştığınız kişiler ve okuduğunuz konular hakkında çok şey öğrenebilir.

    Gizli gezinme veya Gizli modu kullanın

    Yalnızca bir tarama oturumu için geçmişinizin kaydedilmesini istemiyorsanız, gizli gezinme veya gizli mod özelliğini kullanabilirsiniz.

    Firefox

    Chrome/Chromium

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Eğer bir tarayıcı penceresini "Gizli gezinme"veya "Gizli mod"da açarsanız, tarayıcı çerezleri izlemez ve tarama geçmişinizi kaydetmez. Bu modu kullanmak, tarayıcınızın ziyaret ettiğiniz sayfaların kaydını tutmasına izin verdiğiniz durumlarda belirli etkinliklerinizi hızlıca gizlemenin bir yoludur. Özellikle, gizliliğinizi cihazınıza erişimi olan birine karşı korumanız gerektiğinde daha faydalı olabilir.

    Gizli gezinme/Gizli mod sizi kötü amaçlı yazılımlardan veya gözetlenmekten korumaz. Bu tür risklerle nasıl başa çıkacağınızı öğrenmek için kötü amaçlı yazılımlar ve anonimlik hakkındaki rehberimize göz atın.

    Başlangıçta en son görüntülenen sayfaları veya en çok ziyaret edilen siteleri göstermemeyi değerlendirin

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Başka birinin tarayıcınıza erişmesinden endişe ediyorsanız, tarayıcınızı kapattığınızda açık olan web sayfalarını yeniden göstermesini ve en çok ziyaret ettiğiniz siteleri açmayı önermesini devredışı bırakın..

    [Gelişmiş] Kötü amaçlı bir web sitesini nasıl anlayabilir ve rapor edebilirsiniz

    Modern tarayıcıların çoğu kötü amaçlı ve güvensiz web sitelerini tanır ve kimlik avı, kötü amaçlı yazılım veya sosyal mühendislik içeren sitelere erişmeye çalıştığınızda sizi uyarır. Böyle bir uyarı alırsanız, o siteyi ziyaret etmekten kaçının. Öte yandan, herhangi bir uyarı almadan böyle bir siteyi açarsanız, Google’ın arama sonuçlarını koruyan spam algılama sistemlerini geliştirmek için siteyi bildirebilirsiniz.