Kötü amaçlı yazılımlara karşı koruma

Güncellendi17 June 2021

İçindekiler

...İçindekiler Yükleniyor...

    Cihazınıza iyi bakmak, daha iyi bir güvenlik için en kritik adımlardan biridir. Veri şifreleme, iletişimin gizliliği veya webde anonim gezinme hakkında düşünmeden önce cihazınızı kötü amaçlı yazılım olarak adlandırılan yazılımlardan korumanız gerekir. Kötü amaçlı yazılımlar güvenliğinizi korumak için attığınız adımların etkinliğini azaltır.

    Her türlü cihaz kötü amaçlı yazılımların hedefidir: Risk altında olanlar yalnızca Windows cihazları olduğu ise artık geçerli değil. Cihazınız Mac, Linux, Android veya iOS işletim sistemine sahip olsa da aşağıdaki önlemleri almalısınız.

    Tüm yazılımı güncelleyin

    This is the single most important thing you can do to protect your device from malware.

    • Follow the instructions for "Use the latest version of your device's operating system (OS)" for your operating system (Android, iOS, Linux, Mac or Windows) to get the best protection.
    • Follow the instructions on the following pages to manually and automatically update apps:

    Android

    iOS

    Windows

    Mac

    Linux

    • "Uygulamaları Göster"de "Yazılım Güncelleyiciyi"yi bulun ve çalıştırın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Cihazınızı ve uygulamalarınızı çalıştıran kodlarda her gün yeni güvenlik açıkları olur. Bu kodları yazan uygulama geliştiriciler kodlar çok karmaşık olduğundan dolayı bu açıkların nerede bulunduğunu tahmin edemezler. Saldırganlar, cihazınıza erişmek için bu güvenlik açıklarından faydalanırlar.

    Ancak uygulama geliştiriciler bu güvenlik açıklarını gidermek için yeni kodlar-- "yama" veya "güncelleme"-- yayınlar. Tam da bu yüzden her güncellemeyi yüklemek ve kullandığınız her cihaz için işletim sisteminin son sürümünü kullanmak ileri derecede önem arz eder. Hatırlamanız gereken şeylerin sayısının artmaması için cihazınızı otomatik olarak güncellenecek şekilde ayarlamanızı öneririz.

    Be aware of being pressured to act quickly and other appeals to your emotions

    • Cihazınızdaki bir e-posta, mesaj veya uyarı gibi şeylerin sizi korkuttuğunu, şaşırttığını, dehşete düşürdüğünü, arzu veya merak uyandırdığını ya da bir fırsatı kaçıracakmışsınız hissi yarattığını fark etme alışkanlığını edinin.
    • Bir mesaj veya alarm hızlıca harekete geçmenizi istediğinde durun.
    • "Ücretsiz bir şey kazanın" mesajları veya reklamlarının insanları kötü amaçlı yazılım yüklemeleri için kandırmak amacıyla kullanıldığını unutmayın.
    • Bu hisleri fark ettiğinizde, ne yapmanız istendiğine daha dikkatli bakın.
    • Bağlantılar, dosya uzantıları ve açılır pencerelerle (pop-up) ilgili aşağıdaki talimatları takip edin.
    • Sadece tıkladıktan sonra ne olacağından emin olduğunuz durumda tıklayın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Security experts consider people's minds and habits the most vulnerable part of digital security. When we are asked to take quick action, when we are curious, or when we feel threatened, we usually comply. The stresses of human rights work can make us especially vulnerable to this kind of attacks. Many of us are convinced we could never be tricked, but even CEOs of large corporations have been fooled in these ways, losing millions of dollars and damaging their companies' reputations.

    Pause before you click and be cautious when you receive a link

    This is one of the most important pieces of advice for your safety.

    • Tıklamadan önce bağlantıdaki adrese iyice bakın. Birisi bağlantıyı e-posta, SMS veya sohbet uygulamaları aracılığıyla gönderdiyle bu özellikle önem arz eder.
      • Bilgisayarınızda web adresini tamamen görmek için fare imlecini e-postada veya web sayfasında bulunan bağlantının üzerine getirin.
      • Telefonda linkin tamamını görmek daha zor olduğu için linke tıklamamak daha iyi olabilir.
    • Bir web adresini nasıl okursunuz:
      • "https://"den sonra doğrudan bir sonraki "/"ye gidin.
      • Daha sonra sola giderek önceki "." ya ve ondan hemen önceki kelimeye gidin.
      • Bu kısım tarayıcınızda genellikle vurgulanır.
      • Does it look like the site you expected to go to? If not, someone may be trying to trick you.
    • DO NOT click on a strange link to figure out what it is. Instead, copy the web address and paste it into one of the following page scanners to see if it is safe:
    • You can also check a website's reputation using these scanners:
    • If the link looks strange, but you already clicked it:
      • take a screenshot and send it to someone who can help you with your digital security.
      • Then be sure to run your device's anti-malware software.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Kötü amaçlı yazılım ve casus yazılımlar çoğu cihaza bir web sayfası ziyareti neticesinde bulaştı.

    Use caution when opening attachments

    This is another of the most important pieces of advice for your safety.

    • E-posta, chat uygulamalarındaki sohbet, sesli mesaj veya diğer mesajlara eklenen beklenmedik dosyalara karşı dikkatli olun.
    • Gönderen kişinin düşündüğünüz kişi ile aynı insan olduğundan emin olun. Eki gönderdiklerini onaylamak için e-postayı gönderen kişiyle başka yollardan (örneğin yüz yüze veya size e-posta göndermişlerse telefonla) iletişime geçin.
    • Bir PDF, Word, Excel veya Powerpoint Dosyasını illa ki açmanız gerekiyorsa tehlike arz eden unsurları ortadan kaldırmak için Dangerzone uygulamasını kullanın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Kötü amaçlı yazılım ve casus yazılımın bir cihaza bulamasının sebeplerinden biri de birinin yanlışlıkla kendi cihazına indirdiği zararlı ve istenmeye kod çalıştıran bir dosyadır.

    Make file extensions on your computer visible to avoid being tricked by malware

    • Güvende kalmak için bilgisayarınızda dosya uzantılarını görünür kılın.
    • Before you open a file, look at the extension at the end of the file--the letters after the last dot. There might be two extensions or more. Some are normal − like .tar.gz − but others − like .jpg.exe − are suspicious.
    • Şunları kendinize sorun: Bu, bildiğim bir dosya türü mü? Sıra dışı görünüyor mu? Bir dosyayı açtığınızda ne yapabileceğini görmek için [dosya formatı listelerine] https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_file_formats) ve dosya adı uzantılarına bakın
    • Bazı yaygın zararlı uzantıları öğrenin

    Linux

    • Ubuntu dosya uzantılarını kendiliğinden gösterir.

    Mac

    Windows

    Bu adımı neden öneriyoruz

    People who want to install malicious code on your devices will sometimes make an app look like a harmless document. One way they do this is by changing the app extension: the information about what type of file it is, that shows up after a dot at the end of a file name, usually about 2-4 characters long. They may change an extension for code they can run ("executable code") to an extension you are used to (like .doc, .txt, or .pdf for document files) to trick you. Often they will send these files as attachments to email, or via a chat app.

    Avoid suspicious pop-up windows

    • Beklenmedik anda ortaya çıkan "açılır" pencerelere dikkat edin.
    • Durun. Hiçbir şeye tıklamayın.
    • Pencereyi dikkatlice okuyun. Ne yapmanızı istiyor?
    • Eğer bu cihazınızdan yapmasını istediğiniz bir şey değilse, "evet" veya "tamam"a tıklamak yerine pencereyi (pencerenin üst kısmındaki düğmeyi kullanarak) kapatın.
    • Yüklediğiniz uygulamaların isimlerini öğrenin. Yüklediğinizi bilmediğiniz uygulamaların güncellemelerine onay vermeyin.
    • Yazılımı yüklemenizi isteyenin uygulama mı yoksa cihazınız mı olduğundan emin değilseniz, güncellemenin gerçek olup olmadığını kontrol etmek için uygulama mağazasına veya ilgili yazılımın web sitesine bakın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Bilgisayarınızı hacklemek gizlilik ve güçlü kodlama becerileri gerektiriyor gibi görünebilir. Aslında, sizi kandırarak onlar için bir şeyler yapmanızı sağlamak bilgisayar korsanlarının en güçlü araçlarından biridir. Size bir şey yapmanızı soran bir düğme veya bağlantı, cihazınıza kötü amaçlı yazılım yüklemek için bekliyor olabilir.

    Use antivirus or anti-malware

    • Anti-Virüs veya Anti-Malware uygulamanızın çalışıp çalışmadığını ve kendini güncelleyip güncellemediğini nasıl kontrol edeceğinizi öğrenin.

    • Periyodik olarak tarama yapın.

    • Yalnızca bir Anti-Malware uygulaması kullanın; bir cihazda birden fazla olması durumunda birbirlerine müdahale edebilirler.

    • Windows kullanırken [Windows'un kendi Anti-Malware programı olan Windows Defender'ı açmanızı] öneririz (https://securityplanner.consumerreports.org/tool/turn-on-windows-defender-antivirus)

    • Linux işletim sistemi kullanıyorsanız ClamAV ile cihazınızı kötü amaçlı yazılımlara karşı manuel olarak tarayabilirsiniz. Ancak bunun yalnızca bir tarayıcı olduğunu ve sizi virüs veya kötü amaçlı yazılımlardan korumak için işletim sistemini izlemeyeceğini unutmayın. Bunu bir dosyanın ya da dizinin kötü amaçlı yazılım içerip içermediğini belirlemek için kullanabilirsiniz - ayrıca şüpheli bilgisayara yazılım yükleyememeniz durumunda USB'den çalıştırılabilir. Ücretli Anti-Virüs programları da kullanabilirsiniz (mesela ESET NOD32)

    • Aksi halde bir uygulama edinebilirsiniz:

      • AVG Anti-Virus (Android, iOS, Mac, Windows)
      • Avira Anti-Virüs (Android, iOS, Mac, Windows)
      • Malwarebytes (Android, iOS, Mac, Windows). Malwarebytes full version is free for 2 weeks. After 2 weeks, you can still use it but scans are manual.
    • Tüm Anti-Virüs ve Anti-Malware programlarının korunan cihazın nasıl kullanıldığına ilişkin bilgi topladığını aklınızdan çıkarmayın. Bu bilgilerin bir kısmı bu programların sahibi olan şirketlerle paylaşılabilir. Ayrıca bu bilgilerin üçüncü taraflara satıldığı durumlar olmuştur.

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Cihazlarınızın güvenliğini sağlamak için yapılacak en önemli şey kullandığınız işletim sistemini ve uygulamaların son güncelleme sürümünü kullanmaktır. Ancak cihazınıza girmiş olabilecek zararlı kodları durdurmak için doğru bir Anti-Virüs veya Anti-Malware kullanışlıdır.

    Pick one anti-malware tool to use

    • Anti-Malware yazılımını değiştirmeniz gerekiyorsa, yenisini yüklemeden önce ilkini tamamen kaldırmanız gerekir.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    İki farklı Anti-Virüs veya Anti-Malware programını aynı anda kullanmak daha güvenli görünse de bunlar bir arada çalıştırıldığı zaman birbirlerini şüpheli addedecek ve birbirlerinin düzgün çalışmasını engelleyecektir (birbiriyle etkileşime giren iki ilaç gibi düşünün). Yalnızca sizin için yararlı olan birini seçin.

    Set your anti-malware tool to update automatically

    • Anti-Malware programının güncellemeleri otomatik olarak almanıza izin verdiğine emin olun, aksi takdirde başka bir program kullanın.
    • Anti-Malware programını güncellemeleri düzenli olarak günlük kontrol edecek şekilde ayarlayın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Her gün yeni kötü amaçlı yazılımlar oluşturulup sürülür. Anti-Malware programları da bunlarla savaşması için güncelleme yayınlarlar. Anti-Malware programını otomatik olarak güncellenecek şekilde ayarlamadığınız takdirde, programın hiçbir faydası olmayacaktır ve bilgisayarınız savunmasız hale gelecektir. Yeni bilgisayarlara önceden yüklenmiş olarak gelen bazı programlara bir noktada kaydolmak (veya ödeme yapmak) gerekebilir, aksi halde güncelleme almazlar.

    Scan your device for malware regularly

    • Eğer kullandığınız Anti-Malware programında "her zaman açık tut" modu varsa, onu etkinleştirin. Farklı programların bu mod için kullandığı Gerçek Zamanlı Koruma veya Yerleşik Koruma gibi farklı adlandırmalar bulunabilir.
    • Yakın zamanda şunları yaptıysanız tarama yapın:
      • güvenli olmayan ya da güvenilmeyen bir ağa bağlanmak
      • başkalarıyla USB paylaşmak
      • e-posta ile gelen yabancı ekleri açmak
      • şüpheli bir linke tıklamak
      • evinizde, iş yerinizde veya parçası olduğunuz topluluktaki birinin cihazında sorun olduğunu görmek
    • Bilgisayarınızda bulunan tüm dosyaları sık sık taramayı değerlendirin. Bunu sık sık yapmak istemeyebilirsiniz (ve bunu gece devam edecek şekilde yapmak isteyebilirsiniz), ancak açık taramalar Anti-Malware programınızın "her zaman açık tut" özelliği veya güncelleme mekanizması ile ilgili sorunları, eğer varsa, belirlemenize yardımcı olur.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Diğer havalı aletler gibi, Anti-Malware'ler de eğer onları kullanmadığınızda çalışmaz!

    Takılan cihazlarda güvenliğe ve 'hijyene' dikkat edin

    • If your device uses a USB cable to charge, never plug the USB part directly into a public USB charging slot, unless you are sure the cable you are using is a power-only charger cable. Make sure you use the adapter that lets you plug into a power outlet.

    • Bunun yerine, kamusal USB girişlerinden cihazınıza virüs ya da kötü amaçlı yazılım bulaşmasını engellemek için (PortaPow) tarafından satılanlar gibi) bir USB veri engelleyici kullanın.

    • Orta yerde bulduğunuzu bir USB'yi, kartı, diski veya kabloyu asla kullanmayın; daha önce virüs taşıyan bir USB belleği halka açık yerlerde bırakarak başkalarının cihazlarına zararlı kod bulaşmasına sebep olan kişiler olmuştur.

    • If you are concerned about what might be on a colleague's drive that you need to plug into your machine, consider using a CIRCLean stick to check it for malware first.

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Malware can spread from device to device through smaller devices you plug into them--particularly SD cards, USB drives, cables and "flash" memory sticks, CDs, and DVDs. Malware has also been found on public charging stations.

    Use good hygiene with sensitive information

    • Hassas bilgileri yalnızca şifreli yöntemler kullanarak saklayın veya gönderin.
    • Bu bilgileri kiminle paylaştığınızdan emin olmak için çok dikkatli bir şekilde kontrol edin.
    • Pek çok dolandırıcılık vakasında birisi sizinle elektronik yolla veya telefonla irtibata geçerek bu bilgilere ihtiyacı olan bir şirket veya devlet görevlisi gibi davranır.
    • Özellikle bu tür bilgileri isteyen tuhaf bağlantılar ve açılır pencereler hakkında dikkatli olun.
    • Hassas bilgiler şunları içerir:
      • Doğum tarihiniz ya da hakkınızdaki diğer belirleyici bilgiler
      • Şifreler
      • Banka hesabı veya kredi kartı bilgileri de dahil olmak üzere finansal bilgiler
      • Kimlik numarası, pasaport ve iş yerine girmenizi sağlayan kartlar dahil her türlü kimlik bilgisi
      • Ehliyetler
      • Parmak iziniz veya iris taramaları
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Hakkınızdaki bazı bilgiler yanlış kişilerin eline düşmesi durumunda diğerlerinden daha çok zarar verebilir. Pek çok kişi bu tür bilgileri e-posta yoluyla paylaşmanın güvenli olmadığının farkında değildir zira e-postanın birden çok bilgisayar ve sunucuda depolanması tüm kopyaların ortadan kaldırılmasının zorlaştırır.

    Secure other "smart devices"

    • Etrafınızda internete bağlı birden çok cihazın bulunmasının riskinin bu cihazların size sağlayabileceği faydadan daha ağır basıp basmadığını değerlendirin.
    • Televizyonunuzun internet bağlantısını veya kullanmadığınız zamanlarda elektrik bağlantısını tamamen kesmeyi değerlendirin.
    • Alexa, Cortana ve Siri gibi akıllı hoparlörleri kapatın. Cihazınız için temel güvenlik kılavuzundaki "sesle kontrolü devre dışı bırakma" bölümündeki talimatları izleyin:Android, iOS, Linux, Mac, Windows.

    Apple TV

    Android, Amazon Fire, LG, Roku, Samsung ve Sony dahil diğer televizyonlar

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Bazı kötü amaçlı yazılımlar, kurbanlarının bağlı olduğu diğer cihazlara da bulaşmak üzere tasarlanmıştır. İnternet bağlantılı çalışan bu cihazların pek çoğu, bilgisayarlar ve telefonlar kadar güvenli değildir. "Akıllı TV'ler", telefondaki bir uygulamayla kontrol edilen cihazlar, aydınlatma veya ısıtma sistemleri gibi "akıllı ev cihazları" ve hatta oyuncaklar bunlar arasındadır. Saldırganlar bu tür cihazları daha önemli cihazlara erişmek için kullanabilir ve zombi "botnet" saldırısının bir parçası olarak kullanabilirler. Özellikle akıllı televizyonlar, "otomatik içerik tanıma" (ACR) adı verilen bir teknolojiyle etraflarında konuşulanları dinleyebilir ve söylenenleri kaydedebilir. Bu cihazlar duyduklarını reklam veren şirketler ve diğer üçüncü taraflarla paylaşırlar. Aşağıdaki talimatları kullanarak ACR'yi kapatabilirsiniz.

    Shut your computer down overnight

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Kötü amaçlı yazılımlar, verileri bulmak veya göndermek için cihazlarınızı kullanmadığınız zamanları seçer ki sizin fark etme olasılığınız azalsın. Cihazlarınızı ve bağlantılarınızı kapatmak buna karşı sizi korumaya yardımcı olur.

    Disable Java in all browsers

    Tarayıcılarınızda devre dışı bırakın (Firefox, Chrome, Internet Explorer, Safari):

    E-postada devre dışı bırakın

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Java is an older software package that makes it easy for someone to run malicious code on your device without your permission.

    Cihazınıza virüs bulaştığından şüpheleniyorsanız...

    Disconnect your device from networks

    • WiFi, mobil bağlantı, Bluetooth veya diğer cihazlarla kablosuz erişim sağlayan tüm bağlantıları kapatın.
    • Cihazın bağlantı kurmak için kullandığı tüm kabloları (ethernet kabloları gibi) çıkarın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Bunları yapmak kötü amaçlı yazılımların veri göndermesini, komut almasını ve diğer cihazlara virüs bulaşmasını önlemeye yardımcı olur.

    Avoid connecting things like drives to the infected device

    • Elden çıkarmak istemediğiniz veya güvenli bir şekilde virüsü nasıl temizleyebileceğinizi bilmediğiniz sürece sürücü, USB, hafıza kartı veya diğer çıkarılabilir cihazları kullanmayın.
    • Benzer şekilde daha önce bu cihaza bağlanmış şeyleri de kullanmayın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Hasta insanlar gibi, virüslü cihazlar virüsü diğer cihazlara bulaştırabilir.

    Run your anti-malware software

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Zaman zaman zararlı kodları sadece Anti-Malware programını çalıştırarak temizleyebilirsiniz. Ancak, bazı kötü amaçlı yazılımlar, işletim sisteminin tamamen yeniden yüklenmesi durumunda hayatta kalacak şekilde tasarlandığını unutmayın. Bu kodların çoğu ortada bir yerde bulunuyor, temizliğe dirense de tamamen temizlemek imkansız değil.

    Use a rescue drive

    • Kötü amaçlı yazılımdan etkilenen eğer bir bilgisayarsa, Anti-Malware kurtarma sürücüsünden yeniden başlatın (Microsoft Defender Çevrimdışı ya da AVG RescueCD)
    • Kurtarma sürücüsünü oluşturmak için kullandığınız USB'yi atın.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Kötü amaçlı yazılım temizleme çabasına direniyor ve sürekli geri geliyorsa, cihazı bir kurtarma sürücüsünden (kurtarma diski) başlatmak işletim sisteminin derinliklerindeki virüslü dosyaların kaldırılmasına yardımcı olur.

    Back up files

    • Önemli belgelerinizi kullanılmamış veya temiz bir sürücüye, tercihen cihazınıza takılabilecek bir sürücüye yedekleyin.
    • Herhangi bir yazılım veya uygulamayı yedeklemeyin.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Kötü amaçlı yazılımın tüm izlerini ortadan kaldırmak için mümkün olduğu kadar silme işlemi yapmanız gerekir. Dolayısıyla önemli dosyaların silinmesini önlemek için yeni ve temiz bir sürücüye kopyalayın.

    Profilleri içeren klasörü silerek tarayıcıyı temizleyin

    If your browser behave strange or you suspect that it may be infected with adware, spyware or a virus you may want to clean the infection or fix the issues by deleting your browser profile folder. Note that deleting this folder will delete information kept in it like all passwords you saved in the browser, bookmarks, browser add-ons and cookies. Consider doing a backup of this information before you delete the folder.

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Bazı kötü amaçlı yazılımlar kendini tarayıcının içine saklar. Temiz bir cihaza sahip olmanın tek yolu bazen tarayıcının yerel profil klasörünü silmektir.

    Do a factory reset or re-install the operating system

    • Öncelikle önemli dosyalarınızı yedekleyin.
    • Fabrika ayarlarına sıfırlamak için şu talimatları takip edin:

    Android

    iOS

    Linux

    Mac

    Windows

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Artık çoğu cihaz işletim sistemini tamamen sıfırlama olanağı sunuyor. Bunu yapmak bazı kötü amaçlı yazılımları ortadan kaldırabilir, ancak önce önemli dosyaları kaydedin. Ayrıca bu işlemden sonra bazı ayarlarınızı yeniden yapmanız ve bazı uygulamaları yeniden yüklemeniz gerektiğini unutmayın.

    Buy a new device

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Ne yazık ki bazen kötü amaçlı yazılımları eski bir cihazdan tamamen kaldırmak imkansızdır. Bu adımları uyguladıktan sonra cihazınız hala kötü amaçlı yazılım varmış gibi görünmeye devam etse de etmese de en güvenli yol en son yazılım güncellemesini alabilecek yeni bir cihaz almaktır.

    Yönlendiricinizin güvenliğini sağlayın

    • Yönlendiriciniz için (yönetici) oturum açma bilgilerine ihtiyaç vardır. Bu bilgiyi içeren belgeye elinizde yoksa, şunları kontrol edin

    • Kendi WiFi ağınıza bağlı olduğunuza emin olun.

    • İnternet tarayıcısında aşağıdaki adresleri deneyin; bunlardan biri yönlendiricinizin kontrol panelinde size oturum açmanın bir yolunu sunacaktır:

      • http://192.168.0.1
      • http://192.168.1.1
      • http://192.168.1.254
      • http://192.168.2.1
      • http://10.10.10.1
      • http://10.0.0.1
    • Bunlardan hiçbiri bir giriş sayfasını açmıyorsa, "varsayılan IP adresi yönlendiricisi"ve modem üreticisi ile modelini bulun.

    • Giriş yaptıktan sonra herhangi bir şeyi değiştirmeden önce ekran görüntüsü alın. Bu şekilde bir şey yolunda gitmese bile ayarları eski haline getirme şansınız olur.

    • Yönlendiricinin ayarlarının değişmesinin yolu burdan geçtiği için yönetici oturum açma şifresini güçlü ve özgün bir şifre ile değiştirin. Güçlü bir şifre oluşturması ve kaydetmesi için şifre yöneticisini kullanın.

    • Ağınıza yeni bir isim verin:

      • Varsayılan adı kullanmayın (bu saldırganlara yönlendiricinizin ne kadar savunmasız olduğunu gösterir)
      • Sizi, kurumunuzu veya ailenizi tanımlayabilecek isimler vermeyin.
      • WiFi ağınızı görünmez yapabilirsiniz, böylece sadece ağın adını bilen cihazlar ağa katılabilir. Ancak öncelikle kendi cihazlarınızın bu şekilde bağlanabildiğinden emin olun.
    • Yönlendiricinizin yazılımının (ürün yazılımı olarak da bilinir) güncellenmesine ilişkin bilgi edinmek için kontrol paneli sayfasına bakın. Yazılımın en son sürümünü arayın ve eğer mümkünse bu sürüme güncelleyin.

    • "Güvenlik protokolü" altında eğer mümkünse WPA3, WPA2-AES ya da WPA2 seçeneklerini (bu tercih sırasına göre) seçin. Yönlendiricinizde en azından WPA2 seçeneği yoksa, diğer protokoller yönlendiricinize saldırıya açık hale getireceğinde yeni bir yönlendirici satın almak en iyi seçenektir.

    • Yönlendirici veya WiFi erişim noktasının güvenlik duvarının etkin olup olmadığını kontrol edin, değilse etkinleştirin.

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Your router is the gateway between your local network, including your wifi and devices, and the rest of the internet. Its firewall adds another layer of protection. Not everyone can access the settings for their router; many of us get our routers from our internet providers, and sometimes they make it impossible for us to change the settings. However, you can always try to see if you can get access to your router, change above settings, and make your connection more secure or you can decide to buy your own router, secure it, connect it to the internet provider's router and use wifi from your own router instead.

    Yönlendiricinin yazılım eskiyse ve güncelleme almıyorsa veya yönlendiriciyi daha iyi kontrol etmek istiyorsanız, yönlendiricinin işletim sistemini OpenWrt, DD-WRT veya FreshTomato gibi ücretsiz ve açık kaynak yazılımlardan biriyle değiştirebilirsiniz. Yönlendirici işletim sistemi değiştirmek ileri derecede bir iş olduğunu ve düzgün yapılmadığı takdirde yönlendiricinizin kullanılmaz hale gelmesine yol açabilir ("kullanılamaz hale gelen yönlendirici")

    Gelişmiş: Qubes OS Kullanmak

    Bu adımı neden öneriyoruz

    Qubes is an alternative to Windows, Mac, and Linux that gives very strong protection against malware by dividing your device into secure sections that cannot access each other. Qubes makes use of Linux among other tools. On the surface it resembles Linux operating system to certain extent.

    Gelişmiş: Dosyaların yedeğini almak için liveUSB sürücüsü kullanmak

    • Virüs bulaşan cihazın WiFi, Ethernet veya diğer bağlantılar aracılığıyla ağa bağlı olmadığından emin olun.
    • Yeni ve temiz bir USB edinin.
    • Virüs bulaşmamış başka bir cihazda USB sürücü kullanarak Ubuntu veya Tails için liveUSB sürücüsü oluşturun.
    • Virüs bulaşmış cihazı kapatın.
    • liveUSB'yi virüs bulaşmış cihaza takın.
    • Virüs bulaşmış cihazı yeniden başlatın; cihaz liveUSB'den başlatılmalıdır.
    • Dosyalarınızı virüs bulaşmış cihazdan yeni bir sürücüye aktarın.
    • Virüs bulaşmış cihazı güvenli bir şekilde kapatın.
    • liveUSB sürücüsünü atın. Bununla tekrar bir cihaza BAĞLANMAYIN, aksi takdirde o cihazlara virüs bulaşabilir.
    Bu adımı neden öneriyoruz

    Virüs bulaşan bilgisayarı liveUSB sürücüsüdünden (Ubuntu veya Tails yüklüyken) başlatmak, virüsün yedekleme diskine bulaşmasını önlemeye yardımcı olur.

    Consider free and open-source software

    Proprietary software like macOS or Windows often requires proof that it was purchased legally before it will allow you to install updates. If you are using an unlicensed (also known as "pirated") copy of Microsoft Windows, for example, it may be unable to update itself, which would leave you and your information extremely vulnerable. Some unlicensed software even comes with malware already installed. By not having a valid license, you put yourself and others at risk.

    Lisanssız yazılımları kullanmak ayrıca teknik olmayan riskleri de beraberinde getirir. Bazı ülkeler lisanssız yazılımları siyasi farklılıklara sahip olan kuruluşların cihazlarına el koymak ve ofislerini kapatmak için bahane olarak kullanmaktadır.

    Kendinizi bu gibi tehditlere karşı korumak için pahalı yazılımlar satın almanız gerekmez. Ücretsiz ve açık kaynaklı yazılımlar (FOSS), ücretsiz olarak edinilebilen ve güncellenebilen yazılımlardır. FOSS genellikle patentli yazılımlara göre daha güvenli olarak addedilir, her şey eşittir çünkü kaynak kodları kamusal erişime açıktır ve sorunları tanımlayıp çözümüne katkı sunabilecek uzmanlar tarafından incelenebilir. Geliştirmeye dayalı bu şeffaflık birisinin cihazınızın önemli bölümlerine erişmesine izin veren arka kapıyı gizlemesini zorlaştırır.

    Ücretsiz yazılım, ücretsiz olarak erişilebilen ancak kaynak kodunun herkes tarafından görülmesini gerektirmeyen bir yazılımdır. Dışardan uzmanlar kodun arka kapıları olup olmadığını görmese bile bu yazılımlar lisanssız veya "süresi dolmuş" özel yazılımlardan daha güvenli olabilir.

    Kullandığınız özel yazılıma alternatif olarak FOSS yazılım kullanmayın düşünün. Eğer size uygun bir şey bulamazsanız, kullanıyor olduğunuz lisanssız yazılımların ücretsiz ücretsiz alternatiflerini göz önünde bulundurun.

    FOSS uygulamaları, yerini aldıkları özel yazılıma benzer ve onunla uyumlu olabilir. İş arkadaşlarınız özel yazılımı kullanmaya devam etse bile, dosya alışverişinde bulunabilir bilgi paylaşmaya devam edebilirsiniz. Başlamak için Microsoft Office'i LibreOffice ile değiştirebilirsiniz.

    There are FOSS alternatives to the Windows and macOS operating systems as well. Ubuntu Linux is one of the most popular and easy to use. To try it out, download a liveUSB version of Ubuntu, copy it onto a USB memory stick, put it in your computer and restart. When it's done loading, your computer will be running Linux, and you can decide what you think. It will not make any permanent changes to your operating system or other software. When you're finished, just shut down your computer and remove the Ubuntu liveUSB to return to your normal operating system and apps.

    Ubuntu is also a good option for computers that are too old to run updated versions of Microsoft Windows or macOS.