Truyền thông/Giao tiếp › Bảo vệ bản thân và dữ liệu của bạn khi sử dụng mạng xã hội

Bảo vệ bản thân và dữ liệu của bạn khi sử dụng mạng xã hội

Cập nhật 11 March 2025

Mục lục

...Đang tải mục lục...

    Chúng ta sử dụng mạng xã hội để kết nối với người khác và lan toả những thông điệp mà chúng ta thấy quan trọng. Tuy nhiên, các công ty quản lý những nền tảng này thường vận hành theo mô hình kinh doanh dựa trên việc khai thác thông tin liên lạc và các mối quan hệ của chúng ta để kiếm lợi nhuận. Họ chia sẻ với bên thứ ba những thông tin về chúng ta dù cho ta có biết hay không, chẳng hạn như thói quen mua sắm, các mối quan hệ xã hội, địa điểm, ngày sinh và các thông tin nhận dạng khác. Khi sử dụng dịch vụ của họ, chúng ta đồng ý với các điều khoản cho phép họ chia sẻ hoặc bán những thông tin này, cùng với nhiều điều khoản khác. Đôi khi, mức độ công khai của những thông tin cá nhân bị bán đó cũng không rõ ràng.

    Ngoài ra, mạng xã hội thường bị chính phủ và cơ quan thực thi pháp luật giám sát nghiêm ngặt. Các cơ quan chức năng thu thập dữ liệu công khai và khi có thể, thu thập cả "siêu dữ liệu" (metadata) - vốn là những thông tin mà chúng ta có thể không nghĩ đến (chẳng hạn như thời điểm chụp ảnh hoặc ai được kết nối với ai). Họ cũng có thể yêu cầu các công ty mạng xã hội cung cấp thông tin về các cá nhân, thường bao gồm cả những người bảo vệ nhân quyền hoặc các nhà hoạt động.

    Mặc dù chúng tôi chỉ cung cấp hướng dẫn cho một vài nền tảng mạng xã hội nhất định trong tài liệu này, nhưng nhiều công ty vận các nền tảng mạng xã hội khác cũng sẽ hoạt động theo cách tương tự và cung cấp những tùy chọn giống như đã liệt kê tại đây. Chúng tôi khuyến nghị bạn nên kiểm tra các phần cài đặt tài khoản của mình và thực hiện các bước tương tự để tự bảo vệ bản thân ở từng tài khoản mạng xã hội của mình.

    Nếu bạn sử dụng bất kỳ dịch vụ nào dưới đây, hãy nhấn vào liên kết để xem danh sách có thể giúp bạn bảo mật tài khoản của mình.

    → Facebook

    → Instagram

    → X (Twitter)

    → YouTube

    Các mạng xã hội khác

    Có nhiều lựa chọn thay thế cho các nền tảng mạng xã hội thương mại, có thể giúp bạn tổ chức và lan toả thông điệp mà không để lộ thông tin cá nhân của bạn như trên các nền tảng phổ biến:

    • Khi làm việc cùng với một nhóm người đã được tuyển chọn kỹ càng, việc chuyển nhóm sang [các ứng dụng chat bảo mật] (../tools/#more-secure-text-voice-and-video-chat-applications)như Signal hoặc Delta Chat là một trong những lựa chọn đơn giản nhất.
    • Đối với nhóm riêng tư nhiều người hơn, hãy xem xét thiết lập hệ thốngMattermost hoặc Rocket.chat.
    • Một lựa chọn phổ biến thay thế các mạng xã hội là Telegram. Công cụ này vừa hỗ trợ tổ chức thông qua việc tạo các nhóm riêng tư nhỏ, vừa giúp lan tỏa thông tin rộng rãi qua các kênh công khai. WhatsApp cũng được sử dụng theo cách tương tự. Tuy nhiên việc liên lạc thông qua hai nền tảng này không thể xem là an toàn tuyệt đối, vì các công ty vận hành các chúng vẫn theo đuổi mục tiêu thương mại giống như các mạng xã hội. Nếu bạn chọn sử dụng các ứng dụng chat này để chia sẻ thông tin về hoạt động của mình, chúng tôi khuyên bạn tham khảo hướng dẫn sử dụng Telegram hoặc WhatsApp một cách an toàn hơn.
      • Điểm hạn chế của các ứng dụng chat là chúng không hỗ trợ việc tiếp cận công chúng rộng rãi như các nền tảng mạng xã hội phổ biến. Tuy nhiên, chúng lại hỗ trợ tốt hơn cho các nhóm riêng tư, miễn là các cuộc trò chuyện được mã hóa , và đó có thể chính là điều bạn cần. Hãy lựa chọn dựa trên điều gì phù hợp nhất với bạn và nhóm mà bạn đang hợp tác. Nếu bạn quyết định sử dụng ứng dụng chat để tổ chức hoạt động, hãy đọc hướng dẫn của chúng tôi về cách trò chuyện an toàn.
    • Nếu bạn muốn chia sẻ tin tức về các hoạt động của mình giống như trên X, bạn có thể cân nhắc tạo tài khoản trên các nền tảng thay thế như Mastodon hoặc Bluesky. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các lựa chọn khác trong bài viết trên blog của chúng tôi về việc rời khỏi X.
    • Nếu bạn cần một nền tảng công khai để chia sẻ tin tức, hình ảnh, video và các bài viết dài hơn, bạn có thể cân nhắc tạo một blog trên các nền tảng như Noblogs (được vận hành bởi nhóm kỹ thuật tự quản Autistici/Inventati), Blackblogs hoặc Shelter, hoặc thậm chí tự vận hành một trang web riêng.
    • Ngoài ra, bạn có thể tổ chức hoạt động bằng cách sử dụng danh sách email để gửi thư tới nhiều người, thông qua Riseup hoặc Autistici/Inventati. Nếu bạn muốn tiếp cận đông đảo công chúng để lan truyền thông điệp, hãy cân nhắc thiết lập một bản tin (newsletter), chẳng hạn trên máy chủ của Autistici/Inventati.

    Để tìm hiểu về các lựa chọn thay thế tôn trọng quyền riêng tư hơn so với các nền tảng mạng xã hội phổ biến, hãy xem danh sách các công cụ liên lạc của chúng tôi.