သင့်အွန်လိုင်းဆက်သွယ်ရေး၏ လုံခြုံရေးကို ကာကွယ်ပါ။

နောက်ဆုံးပြင်ဆင်ထားသော15 September 2021

ဆက်သွယ်ရေးနည်းလမ်းတစ်ခုစီသည် ဒစ်ဂျစ်တယ် သို့မဟုတ် အခြားနည်းတစ်ခုစီတွင် အဆင်ပြေမှု၊ လူကြိုက်များမှု၊ ကုန်ကျစရိတ်နှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ အားသာချက်များနှင့် အားနည်းချက်များပါရှိသည်။ ကျွန်ုပ်တို့ ဆက်သွယ်ရန်အသုံးပြုသည့်နည်းလမ်းများ၏ အကျိုးကျေးဇူးများနှင့် အန္တရာယ်များကို ချိန်ဆရန် ကျွန်ုပ်တို့တစ်ဦးချင်းစီတွင် မူတည်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏အန္တရာယ်များ ပိုမိုမြင့်မားလာသောအခါတွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ဆက်သွယ်ရေးကိရိယာများကို ပို၍ကောင်းစွာစဉ်းစားရွေးချယ်ခြင်းသည် ပညာရှိရာရောက်ပါသည်။

ဆက်သွယ်ရေးအစီအစဉ်တစ်ခုလုပ်ပါ

သင်ကိုယ်တိုင်နှင့် သင့်အသိုင်းအဝိုင်းအတွက် ဆက်သွယ်ရေးအစီအစဉ်ကိုပြုလုပ်ပြီး အစမ်းလေ့ကျင့်ပါ။ သို့မှသာ သင်သည် စိတ်ဖိစီးမှု သို့မဟုတ် အကျပ်အတည်းဖြစ်နေချိန်တွင် အချင်းချင်းဆက်သွယ်မှု မပြတ်တောက်သွားစေရန်ဖြစ်ပါသည်။

• သင့်အဆက်အသွယ်များနှင့် စကားပြောပါ။ သင်မည်သို့ဆက်သွယ်မည့် (မဆက်သွယ်မည့်) အရာအတွက် သီးခြားအစီအစဥ်တစ်ခုအပေါ်မူတည်၍ ဆွေးနွေးပြီး သဘောတူပါ ။ သဘောတူ ဆွေးနွေရန် ပါဝင်သည်များမှာ :
  • သိရှိသည့် အန္တရာယ်များ
  • သင်အသုံးပြုမည့်/မပြုမည့် အက်ပ်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ
  • တစ်ခုခု မှားသွားပါက သင်လုပ်ဆောင်မည့် အဆင့်များ
• သင်လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် အလွတ်သဘောဆောင်ရွက်သည့် အဆင့်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန်၊ ပါဝင်သည်များမှာ:
  • အခြား အရန်အီးမေးလ်လိပ်စာများကို ဖန်တီးခြင်းနှင့် ဖလှယ်ခြင်း
  • ဖုန်းနံပါတ်များဖလှယ်ခြင်း။
  • အရေးပေါ်အဆက်အသွယ်များကို မျှဝေခြင်း
• သင်လုပ်ဆောင်နိုင်သော ပိုမို သမရိုးကျသည့် အဆင့်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပါ:
  • သင်၏အဖွဲ့အစည်းလုံခြုံရေး၊ ဒေတာသိမ်းဆည်းခြင်း သို့မဟုတ် စာရွက်စာတမ်းထိန်းသိမ်းမှုမူဝါဒတွင် ပံ့ပိုးပေးထားသော ဆက်သွယ်ရေးနည်းလမ်းများကို သတ်မှတ်ပါ။
• သင်ဘာပြောသလဲ၊ ဘယ်နေရာမှာလဲဆိုသည်ကို စဉ်းစားပါ
  • အရေးကြီးသော အချက်အလက်များကို အခြားသူများ ရယူခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် အလွယ်ဆုံးနည်းလမ်းမှာ ၎င်းကို မပေးပို့ခြင်း သို့မဟုတ် မပြောခြင်းဖြစ်သည်။
  • ဥပမာအားဖြင့် တစ်စုံတစ်ဦးသည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဖြတ်ကျော်သွားလာနေချိန် သို့မဟုတ် ထိန်းသိမ်းခံထားရသည့်အခါ ထိုသူ့ကို စာတိုပေးပို့ခြင်းမပြုမိစေရန် စီစဉ်ပါ။
  • အမည်များ၊ လိပ်စာများ၊ သီးခြားလုပ်ဆောင်ချက်များ စသည်တို့ကို ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ဖော်ပြခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် သင်အသုံးပြုနိုင်သော ကုဒ်ဘာသာစကားကို တီထွင်ဖန်တီး စဉ်းစားပါ။
• သင်၏ဆက်သွယ်ရေးအစီအစဉ်ကို ပြန်လည်လေ့ကျင့်ပါ

တစ်ခါသုံးအကောင့်များစွာကို ဖန်တီးပါ

• Many popular email providers allow you to create email aliases for receiving emails to your main mailbox without revealing your main email address.
• Firefox Relay အီးမေးလ်လိပ်စာ ကို အသုံးပြုပါ။
• If you know it does not matter if you lose access to a mailbox, but you need a viable email address to sign up for an online service, try Guerrilla Mail.

Tor Browser , Tails သို့မဟုတ် ယုံကြည်ရသော VPN ကိုသုံးပါ

• [ပိတ်ဆို့ထားသော ဝက်ဘ်ဆိုက်များကို သွားရောက်ကြည့်ရှုခြင်း] (../../internet-connection/anonymity-and-circumvention) တွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ လမ်းညွှန်ချက်ကို ကြည့်ပါ။ Tor ၊ VPN များနှင့် အခြားကိရိယာများသည် သင်ဘာလုပ်နေသည် ဆိုသည့် သင့်အွန်လိုင်းလုပ်ဆောင်ချက်ကို မြင်လိုသည့် သူများရန်မှ ကာကွယ်သည်။
• Tails အကြောင်း ပိုမိုလေ့လာပါ။
• သင်နေထိုင်သည့်နေရာတွင် ထိုကိရိယာများကို အသုံးပြုရန် သင့်အတွက် လုံခြုံပြီး တရားဝင်မှုရှိမရှိ စစ်ဆေးပါ။

အီးမေးလ်ကို ပိုမိုလုံခြုံစွာ အသုံးပြုပါ

သင့်အီးမေးလ်မက်ဆေ့ချ်များကို ဝှက်စာပြုလုပ်ထားပါ

• သင်အသုံးပြုပြီးသား အီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုများကို ဝှက်စာပြုလုပ်ထားပါ
  • Mailvelope
  • Thunderbird
• ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းကို ပံ့ပိုးသည့် အီးမေးလ်ဝန်ဆောင်မှုများကို စမ်းသုံးကြည့်ပါ
  • Proton Mail
    • NOTE: Proton Mail does not automatically encrypt mail to someone who does not use the same service. To encrypt to someone who does not use Proton Mail, you must set a password the recipient can use to open the message or you may need to exchange encryption public keys.

သင်မလိုအပ်တော့သော အရေးကြီးသည့် အချက်အလက်များ သိမ်းဆည်ထားခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ

• ဖြစ်နိုင်လျှင် စာတိုပေးပို့ခြင်း အပလီကေးရှင်းများတွင် အလိုအလျောက်ပျောက်သော မက်ဆေ့စနစ်ကိုထည့်သွင်းပါ။
• ဖြစ်နိုင်သမျှ မက်ဆေ့ချ်များကို ဖျက်ပါ။

ဗီဒီယိုနှင့် အသံ ဖြင့် ပေးပို့ပြောဆိုခြင်းပိုမိုလုံခြုံစေရန်

အစမှ အဆုံးထိ ဝှက်စာပြုလုပ်ထားသော ဗီဒီယို၊ အသံနှင့် စာသားဝန်ဆောင်မှုများကို အသုံးပြုပါ

အစမှ အဆုံး ဝှက်စာစနစ်ပြုလုပ်ခြင်းကို အသုံးပြုရန် မဖြစ်နိုင်ပါက၊ ယုံကြည်ရသော ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများမှ ယုံကြည်စိတ်ချရသော ဆာဗာများပေါ်တွင် လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးသည့် အကြံပြုထားသော ဝန်ဆောင်မှုများကို သေချာ အသုံးပြုပါ။

ဗီဒီယိုခေါ်ဆိုမှုများနှင့် စကားပြောဆိုရန် ချိတ်ဆက်ထားသူများကို ထိန်းချုပ်ပါ

• သင့်အနေဖြင့် သင်ဖုန်းခေါ်နေသည့်သူ သို့မဟုတ် စာပေးပို့နေသည့်သူသည် မည်သူဆိုသည်ကို သိရှိပါ။
  • သင်ပေးပို့နေသည့် ဖုန်းနံပါတ်များ သို့မဟုတ် အီးမေးလ်လိပ်စာများကို အတည်ပြုပါ။
  • ဖိတ်ကြားချက်များကို အများသုံးဆိုရှယ်မီဒီယာတွင် မမျှဝေပါနှင့်။
• သင်ခေါ်ဆိုမှုတစ်ခုမစတင်မီ အသံတိတ်ရန်၊ ပိတ်ဆို့ရန် သို့မဟုတ် မလိုလားအပ်သောပါဝင်သူများကို ထုတ်ပစ်နိုင်စေမည့် စနစ်များသို့မဟုတ် ထိန်းညှိကိရိယာများပြုလုပ်နည်းကို သင်ကိုယ်တိုင် ရင်းနှီးအောင်လုပ်ပါ။ ဗီဒီယိုခေါ်ဆိုမှုများတွင် အသံတိတ်ရန်နှင့် ပိတ်ဆို့နိုင်စေရန် ထိန်းညှိပေးသောစနစ်ကို ထည့်ပါ။
• ဖုန်းခေါ်ဆိုမှု သို့မဟုတ် ဆက်သွယ်မှုစတင်သောအခါတွင် သတ်မှတ်ပေးထားသည့် အမည်များကို ဖတ်ခြင်းဖြင့်သာ ချိတ်ဆက်ထားသူများကို သိပြီဟု မယူဆပါနှင့်။ တစ်စုံတစ်ဦးသည် ၎င်းတို့၏အသုံးပြုသူအမည်တွင် သင်သိသောလူတစ်ဦး၏အမည်ကို ထည့်သွင်းကာ ဟန်ဆောင်ဝင်ရောက်ရန် မခက်ခဲပါ။
  • စကားပြောရန် သို့မဟုတ် ၎င်းတို့၏ကင်မရာကို ဖွင့်ခိုင်းခြင်းဖြင့် ဖုန်းခေါ်ဆိုသူတိုင်း၏ အထောက်အထားများကို စစ်ဆေးပါ။
  • ခေါ်ဆိုမှုတစ်ခုပြုလုပ်နေသူသည် ၎င်းတို့၏ စခရင်အမည်က မည်သူဖြစ်ကြောင်း (လုံခြုံသော့ ချက် သို့မဟုတ် အီးမေးလ်ကဲ့သို့) အခြားချန်နယ်ကနေ တဆင့် အတည်ပြုပါ။
  • နောက်ပိုင်းတွင် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းနှင့် တရားဥပဒေဆိုင်ရာ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများအတွက် အထောက်အထားများ စုဆောင်းရန် screenshot ရိုက်ပါ သို့မဟုတ် မလိုလားအပ်သော ပါဝင်သူများကို မှတ်တမ်းတင်ပါ။
  • ဖုန်းခေါ်ဆိုမှု သို့မဟုတ် စကားဝိုင်းတွင် သင်မပါဝင်လိုသော မည်သူကိုမဆို ထုတ်ပယ်ပါ။
• တစ်စုံတစ်ဦးကို ထုတ်ပယ်ခြင်း သို့မဟုတ် ပိတ်ဆို့ခြင်း အလုပ်မဖြစ်ပါက စကားဝိုင်းအသစ်တစ်ခု စတင်ပါ။ သင်စကားပြောဆိုမှုတွင် ပါဝင်စေလိုသူများအတွက် ၎င်းတို့မှန်ကန်ကြောင်း သေချာစေရန် သင်ပေးပို့ရမည့် ဖုန်းနံပါတ်များ သို့မဟုတ် အီးမေးလ်လိပ်စာများစာရင်းကို နှစ်ခါစစ်ဆေးပါ။ အတည်ပြုရန်အတွက် မတူညီသော ချန်နယ်တစ်ခုမှ လူတစ်ဦးချင်းစီ ဆက်သွယ်ပါ (ဥပမာ ၎င်းတို့၏ အီးမေးလ်လိပ်စာ မှားယွင်းနေသည်ဟု သင်ထင်ပါက ဖုန်းခေါ်ဆိုပြီးအတည်ပြုပါ)။

ဗီဒီယိုခေါ်ဆိုမှုများတွင် နဂိုပြင်ဆင်ချက်အရ မိုက်နှင့် ကင်မရာပိတ်ရန် ပြောင်းလဲနိုင်သည်

• သင့်အနေဖြင့် ခေါ်ဆိုချိတ်ဆက်သည့်အခါ သင့်ကင်မရာနှင့် မိုက်ခရိုဖုန်းကို နဂိုအတိုင်း ဖွင့်ထားနိုင်သည်ဟု ယူဆပါ။ ဤဆက်တင်ကို ချက်ခြင်းစစ်ဆေးပြီးနောက် ၎င်းတို့ကို မပိတ်ခင်အထိ သင်ပြောလိုသည့်အရာနှင့် ပြောလို့သည့်အရာများကိုလည်း ဂရုစိုက်ပါ။
• သင့်ကင်မရာကို စတစ်ကာ သို့မဟုတ် ကော်ပတ်တီးဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားရန် စဉ်းစားပြီး ကင်မရာကို အသုံးပြုသည့်အခါမှသာ ၎င်းကို ဖယ်ရှားလိုက်ပါ။
• မချိတ်ဆက်မီ ဝန်ဆောင်မှုတွင် ၎င်းတို့ကို မပိတ်နိုင်ပါက စက်ပစ္စည်း၏ ဆက်တင်ပြင်ဆက်များတွင် သင့်မိုက်ခရိုဖုန်းနှင့် ကင်မရာကို ပိတ်ရန် စဉ်းစားပါ။

ဗီဒီယိုခေါ်ဆိုမှုများတွင် ရိုက်ကူးခြင်းနှင့် ပါဝင်ခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းများ သတ်မှတ်ပါ

• အစည်းအဝေးမစတင်မီ အခြေခံစည်းကမ်းများကို သဘောတူပါ။ ဤအရာများကို ပြောကြားနိုင်သည်:
  • ပါဝင်ဆွေးနွေးသူများ၏ အမည်ရင်းများ သို့မဟုတ် အမည်ပြောင်များကို အသုံးပြုနိုင်သည်ဆိုသည်များ
  • ၎င်းတို့ကင်မရာများကို သင်အနေဖြင့် အဖွင့်အပိတ်လုပ်မည်ဆိုသည်
  • ပါဝင်ဆွေးနွေးသူများသည် စကားမပြောသည့်အခါတွင် ၎င်းတို့၏ မိုက်ခရိုဖုန်းကို အဖွင့်အပိတ်လုပ်နိုင်သည်ဆိုသည်များ
  • ပါဝင်‌ဆွေးနွေးသူများက သူတို့စကားပြောချင်သည်အခါ မည်သို့ ညွန်ပြနိုင်သည်ဆိုသည်များ
  • အစည်းအဝေးကို ဘယ်သူက ဦးဆောင်မည်သည် ဆိုသည်
  • မည်သူက မှတ်စုယူမလဲ၊ မည်သည်နေရာတွင် မှတ်စုရေးယူမည်လဲ ၊ မည်သို့ မှတ်စုများကို ရေးပြီး ဖြန့်ဝေမည် ဆိုသည်
  • screen shot ရိုက်ရန် သို့မဟုတ် ဗီဒီယိုခေါ်ဆိုမှုကို မှတ်တမ်းတင်ရန် လက်ခံနိုင်ခြင်း ရှိ မရှိ ဆိုသည်

နားကြပ်ကို သုံးပါ

မည်သည့်အရာများ မြင်နိုင် ကြားနိုင်မှုရှိသည်ကို စစ်ဆေးပါ

• သင့်ဗီဒီယို၏ နောက်ခံတွင် မြင်နိုင်သည်များကို သတိထားပါ၊ မည်သူနှင့် မည်သည့်အရာသည် နောက်ခံဘောင်ထဲတွင် ရှိနေသည်ကို သတိထားပါ။
• သင့် အိမ်၊ မိသားစုပုံများ၊ နံရံများ သို့မဟုတ် ဘုတ်များပေါ်ရှိ မှတ်စုများ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် သို့မဟုတ် သင့်ပြတင်းပေါက်အပြင်ရှိ မြို့ကြီးအစရှိသည့် အရာများနှင့်ပတ်သက်သည့် အချက်အလက်များစွာကို သင်မပေးလိုခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။
• ဖြစ်နိုင်လျှင် သင့်နောက်တွင် နံရံအလွတ်ရှိသော တည်နေရာကို ရွေးချယ်ပါ သို့မဟုတ် ရှုပ်ပွနေမှုများကို ရှင်းလင်းပါ။
• _ဖုန်းခေါ်ဆိုခြင်းမပြုမီ_နောက်ဖက် မြင်ကွင်းကို စစ်ဆေးပါ ၊ ဥပမာအားဖြင့် သင့်ကင်မရာအက်ပ်ကိုဖွင့်ပါ သို့မဟုတ် meet.jit.si ကိုဖွင့်ကာ သင့်ကင်မရာကို ဖွင့်ထားခြင်းဖြင့် အလွတ်အစည်းအဝေးတစ်ခုကို စတင်ခြင်းတွင်ပါသောအရာကို သင်မြင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။
• နောက်ခံတွင် မည်သူ နှင့် မည်သည့်အရာများ ကြားရနိုင်သည်ဆိုသည်ကို သတိထားပါ။
• တံခါးနှင့် ပြတင်းပေါက်များကို ပိတ်ပါ သို့မဟုတ် သင့်နေရာအကြောင်း သင့်အစည်းအဝေးတွင် မျှဝေနေသူများအား သတိပေးပါ။

လုံခြုံသော ဆက်သွယ်ရေးကို သုံးပါ

• ဆက်စပ်ကိရိယာများကဏ္ဍတွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာများ အကြံပြုချက် ကို ကြည့်ရှုပါ။
• Also see our recommendations about Anonymity while browsing the Web.

ဆက်သွယ်ထားသော မှတ်တမ်းကို ဖျက်ပါ

• အက်ပ်တစ်ခုတွင် စကားဝိုင်းများ အားလုံးကို ဖျက်ရန် သို့မဟုတ် တိကျသော အကြောင်းအရာများကို ဖျက်ရန် ရွေးစရာကို ရှာပါ။
  • အကယ်၍ သင်သည် ဆက်သွယ်ရေးအက်ပ်ကိုဖျက်ပါက အက်ပ်ကိုမဖယ်ရှားမီ မက်ဆေ့ချ်များကို ဦးစွာဖျက်ပါ ၊ မက်ဆေ့ချ်များဖယ်ရှားပြီးကြောင်း ပိုမိုသေချာစေရန်အတွက်ဖြစ်သည်။
  • မက်ဆေ့ချ်များ အလိုအလျောက် ပျောက်ကွယ်သွားစေရန် ရွေးချယ်စရာမရှိပါက မက်ဆေ့ချ်များကို ကိုယ်တိုင်ဖယ်ရှားနည်းကို လေ့လာပါ။ သင့်အဆက်အသွယ်များကို အလားတူ လုပ်ဆောင်ရန် တောင်းဆိုပါ။
• မက်ဆေ့ချ်များကို "သက်တမ်းကုန်သည်" ဟု သတ်မှတ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုကြာပြီးနောက် သင့်ဖုန်းနှင့် လက်ခံသူ၏ဖုန်းမှ ဖျက်ပစ်နိုင်သည်။
  • မက်ဆေ့ချ်များကို ၎င်းတို့သက်တမ်းမကုန်ဆုံးမီ အချိန်မည်မျှကြာအောင် မြင်နိုင်စေရန် သင်စဉ်းစားပါ။ မိနစ်၊ နာရီ သို့မဟုတ် ရက်များအတွင်း သက်တမ်းကုန်ဆုံးစေရန် ရွေးချယ်ခွင့်ရှိသည်။
  • မက်ဆေ့ချ်များ ပျောက်ပျက်ခြင်းပြုလုပ်ထားသော်လည်း သင့်မက်ဆေ့ချ်များကို မည်သည့်အခါမျှ ရှာတွေ့နို်င်မည်မဟုတ်ဟု အာမခံချက်မရှိပါ။ တစ်စုံတစ်ယောက်သည် မက်ဆေ့ချ်များကို screenshot ရိုက်ယူနိုင်သည် သို့မဟုတ် အခြားကင်မရာကို အသုံးပြု၍ screenshotကို တစ်စုံတစ်ယောက်က ရိုက်ယူနိုင်သည် ဖြစ်နိုင်သည်။

သင့်ဓာတ်ပုံများနှင့် အခြားဖိုင်များမှ ခွဲခြားသတ်မှတ်ထားသော အချက်အလက်များကို ထုတ်ယူပါ

• Obscuracam၊ Scrambled Exif, MetaX သို့မဟုတ် Exifcleaner ကို သုံးပါ။
• See this article on removing information from photos for additional techniques.