خپله Android وسیله خوندي کړئ

Updated16 May 2024

خوندیتوب د الکترونیکي وسیلې د سم تنظیمولو او معلوماتو له ساتنې پیلېږي. د دې لارښود ګامونه تعقیب کړئ ترڅو خپله Android وسیله خوندي کړئ. Android وسیلې د جوړونکي پر اساس توپیر لري؛ نو ښایي تنظیمات په مختلفو برخو کې ومومئ.

د خپلې وسیلې د عملیاتي سیسټم (آپېرېټېنګ سیستم) وروستۍ نسخه وکاروئ

• کله چې سافټویر ابډېټ کوئ، د خپل کور او دفتر په څېر باوري ځای او انټرنیټي اړیکه وکاروئ؛ نه هغه انټرنېټ په وسیله چې له انټرنېټ کافې یا کافي شاپ لخوا درکړل کیږي.
• وروستۍ نسخې ته د عملیاتي سیسټم ابډېټ کېدل ممکن څو ځلې سافټویر ډاونلوډ او د کمپیوټر بیا چالانول درنه وغواړي. له همدې کبله، خپل کمپیوټر په داسې وخت کې اپډيټ کړئ چې د کاراخیستلو اړتیا مو ورته نه وي.
• له ابډېټ وروسته بیا وګورئ، چې آیا نورې برخې ابډېټ ته اړتیا لري که نه.
• که مو په وسیله کې د Android نسخه د ملاتړ وړ نه وي، نو غوره ده چې نوې وسیله وپېرئ. د ملاتړ وړ Android نسخې (ورژن) د موندلو لپاره د Wikipedia Android version history پاڼه وګورئ یا د Android د نسخو (End of Life Dates)پاڼېته مراجعه وکړئ.
• د Android د وروستي ورژن په اړه معلومات ترلاسه کړئ..
• خپلې الکترونیکي وسیلې ته انسټال شوی ورژن سره یې پرتله کړئ او عملیاتي سیسټم ابډېټ کړئ..
• د دې لپاره چې ابډېټ په بشپړه توګه ترسره شي، د کمپیوټر د بیاچالانېد (ریسټارټ) غوښتنې سره سم عمل وکړئ.
• اکثراً د سیسټم اپدېټول او خوندیتوب عملیاتونه په اتومات ډول ترسره کیږي. که غواړئ پوه شئ چې آیا کوم نو اپډېټ راغلی او که ن، لاندې برخه ولولئ: Check & update your Android version — Get security updates & Google Play system updates.
• همدارنګه، د خوندیتوب آپډېټونه حداقل په میاشت کې یو ځل بازار ته معرفي کیږي او د نوي اپډېتونو څخه د خبرېدو لپاره لاندې برخه ولولئ: check the "Android security update" date on your device.
  • په یاد ولرئ، چې ځینې تولیدونکي ښایي یو میاشت یا تر یوه کال پورې د ابډېټ معلوماتو په پلي کولو کې ځنډ وکړي.
  • که مو په وسیله کې د اپدېټولو نېټه د خوندیتوب وروستۍ اپډېټ څخه وروسته پاتې وي، د یوې داسې وسیلې د پېرلو په اړه فکر وکړئ، چې د خوندیتوب ابډېټ معلومات ژر پلي کوي، لکه د Google Pixel وروستي ماډلونه. په یاد ولرئ چې دا ښایي ګران وي.
  • «د خوندیتوب ابډېټ معلومات» تر یوې ټاکلې نیټې پورې ضمانت کولای شي؛ هغه هم د وسیلې په ماډل پورې اړه لري.
    • که د ګوګل پېکسل (Google Pixel) تیلفون لرئ او غواړئ پوه شئ چې څه وخت د نوي خوندیتوب آپډېټ ډاونلوډ ته راوځي؛ د the official Google documentation برخه ولولئ.
    • که د سامسونګ موبایل لرئ نو the page on Samsung security updates برخه ولولئ.
    • که Fairphone لرئ نو د page on end of life dates for Fairphone updates پاڼه ولولئ.
    • که د موټورولا الکترونیکي وسیله لرئ نو د Motorola support page on security updates پاڼه ته مراجعه وکړئ.
    • که د نوکیا تیلفون لرئ نو د Security and Maintenance Release Summary on Nokia's website برخه ولولئ.
    • د بل هر ماډل الکترونیکي وسیلې د آپډېتودو نیټو لپاره C. Scott Brown's article on the phone update policies from every major Android manufacturer ولولئ.
  • که مو د خوندیتوب ابډېټ په ټاکلي وخت نه ترسره کیږي، نو د یوې نوې وسیلې د پېرلو په اړه فکر وکړئ. داسې وسیله، چې د Google Pixel په څېر د خوندیتوب ابډېټ معلومات وړاندې کړي. پام مو وي چې دا وسیله به د نورو په پرتله ګرانه وي.

ټول نصب شوي اپلیکیشنونه په منظم ډول ابډېټ کړئ

• د Google Play Store اپډېټولو لپاره رسمي لارښود ولولئ.
• د هرډول انډرویډ اپلېکېشنونو اتومات اپډېتولو لپاره the official documentation ولولئ.

د باور وړ سرچینو څخه اپلیکیشنونه وکاروئ

• خپل ډیوایس کې له "rooting" کارولول څخه ډډه وکړئ.
• تاسو کولای شئ چې له Google Play Store څخه اپلېکېشنونه انسټال کړئ.
• د Google Play Protect له لارې تاسو کولای شئ چې آیا ستاسو اپلېکېشنونو له سټور څخه انسټال شوي ډي او که نه؛ او همدارنګه، تاسو کولای شئ چې له نامالومو سرچینو څخه انسټالیشن غیرفعالولی شئ .

هغه اپلیکیشنونه لرې کړئ چې اړتیا ورته نه لرئ او نه یې کاروئ

• اپلېکېشنونه څنګه حذفولی (ډېلېټولئ) شو.
• کله وار داسې هم کیږي چې په ټېلفون کې د کمپنۍ لخوا نصب شوي اپلېکېشنونه د حذفولو نه وي خو بیا هم د نورو مالوماتو لپاره هغو لارښودونه ته مراجعه وکړئ چې د غیرفعالولو یا حذفولو طریقې بیانوي.

که ممکنه وي، د ټولنیزو رسنیو اپلیکیشنونه له کارولو څخه ډډه وکړئ

• پر ځای یې، ټولنیزو رسنیو یا نورو وېبپاڼو ته د براوزر له لارې لاړ شئ.

هغه اپلیکیشنونه وکاروئ چې د محرمو مالوماتو ساټلو لپاره آسانتیاوې لري

• د ویب د لټون لپاره Firefox وکاروئ.
• خپل برېښنالیک د K-9 Mail له لارې لوستلی شئ.
• د وړیا او open-source اپلېکېشنونو انسټالېشن لپاره تاسو کولای شئ له F-Droid یا Aurora Store څخه ګټه واخلئ.

د اپلیکیشن اجازه‌لیکونه دقیق ولولئ

ټول اجازه‌لیکونه یو-یو ولولئ؛ ترڅو ډاډ ترلاسه کړئ، چې یوازې د کارېدونکو اپلیکیشنونو لپاره فعال وي. لاندې اجازه‌لیکونه باید د هغو اپلیکیشنونو لپاره بند شي چې نه یې کاروئ یا هغه اپلیکیشنونه، چې تاسو یې نه پېژنئ:

• ځای (Location)
• اړیکې (Contacts)
• اس-ام-اس
• مایکروفون (Microphone)
• غږیز پېژندنه (Voice or speech recognition)
• (وېب) کېمره
• د سکرین ثبتول (Screen recording)
• د زنګونو نېټه (Call logs or call history)
• ایمیل (Email)
• د انځورونو البوم (Pictures library)
• ایمیل
• عکسونه
• فلمونه یا ویډیوګانې او د هغوی زېرمه
• فینګر پرېنټ ريډر (د ګوتې د نښان پېژندونکی آپشن)
• نږدې ساحوي اړیکه (NFC)
• بلوتوث (Bluetooth)
• نور حساس تنظیمات (لکه "install" یا "disk access")
• هر هغه سېټېنګ چې د «انسټال» کلمه یې کارولي وي
• د مخ پېژندنې سافټوییر (بایومیټریک)
• فزیکي فعالیت
• د روغتیا څانګه
• هغه آپشن ولري چې نورو اپلېکېشنونو ته د ډاونلوډ ته هم اجازه ورکوي

د انډرويډ په اپلېکېشن اجازه لیک (app permissions) کې بدلون راوستلو څرنګوالي لپاره د Google's support page برخې ته مراجعه وکړئ او د اجازه لیک د حذفولو او دا چې هر اجازه لیک کې لیکل شوي موارد څه مانا لرلی شي او همدارنګه څنګه کېمره او مایکروفون غیرفعالولی شو، نور مالومات ترلاسه کړئ.

موقعیت (لوکشن) ښودلو اړوند خدمات غیرفعال کړئ او تاریخچه پاکه کړئ

• کله چې د لوکشن خدمات نه کاروئ نو د عادت له مخې نوموړي خدمات د ټول ډیوایس او همدارنګه د ټولو اپلېکېشنونو پرمخ غیرفعاله کړئ. د څرنګوالي لپاره اړوند لارښودونه ولولئ: د ډيوایس اړوند د لوکشن خدمات غیرفعال کړئ، د ځانګړیو اپلېکېشنونو پر وړاندې د لوکشن خدماتو غیرفعالول.
• د لوکشن تنظیمات ممکن په د Android په مختلفو وسیلو کې په بیلابیلو برخو کې وي، خو معمولا په تنظیماتو، خوندیتوب (Privacy)، امنیت (Security) یا د Google حساب غوارویو کې موندل کېږي.
• که مو د لوکشن تاریخچه فعاله ساتلې وي، نو په منظمه توګه یې وګورئ او پاکه یې کړئ. د تیرو تاریخچو د حذفولو او تنظیمولو لپاره، چې وسیله یا Google Maps مو د ځای فعالیت خوندي نه کړي، د for your Google Maps Timeline لارښود او Maps activity لارښود ته مراجعه وکړئ.

په خپلو وسیلو کې د یوزر (کاروونکي) بیل اکاونټونه جوړ کړئ

• په وسیله کې له یو څخه زیات اکاونټونه جوړ کړئ، چې یو د "اداري (اډمېن-admin) " او نور د " عادي (standard) " اکاونټ په توګه کار ترې واخلئ.
  • یوازې تاسو باید د اډمېن یوزر ته لاسرسۍ ولرئ.
  • عادي یا ستاندرد اکاونټ باید ټولو اپلیکیشنونو، فایلونو یا تنظیماتو ته لاسرسی ونه لري.
• عادي یا استاندرد اکاونټ خپل ورځني کارونو لپاره وکاروئ.
  • اډمېن اکاونټ یوازې هغه وخت وکاروئ، کله چې د سافټویر د نصبولو په څېر د وسیلې خوندیتوب پورې اړوند بدلونونه غواړئ.
  • د ورځني کار لپاره د عادي (ستاندرد) اکاونټ کارول د زیان رسوونکي سافټویر له بریدونو څخه د وسیلې د خوندي ساتلو امکانات زیاتوي.
  • کله چې له سرحدونو څخه تېرېږئ، "د سفر اکاونټ" پرانیستل درسره مرسته کولی شي، ترڅو مو حساس فایلونه پټ وساتل شي. دا نو تاسو وارزوئ ، چې آیا سرحدي چارواکي به مو وسیله جدي وپلټي په موخه ضبط کړي او که یوازې د لنډې کتنې لپاره به له ستاسو اخلي؟ که ډېره پلټنه نه کوي، د عادي اکاونټ په کارولو سره د امکان وړ انکار زمینه برابره کړئ.
• د یوزر اضافه کولو او حذفولو اړوند د ګوګل خدماتي پاڼه ولولئ تر څو د یوزر اضافه کولو طریقه زده کړئ.

هغه کارکوونکي حسابونه لرې کړئ چې اړتیا ورته نه‌لرئ

• د یوزر حذفولو اړوند د ګوګل خدماتي پاڼه ولولئ تر څو د هغو یوزرانو د حذفولو طریقه زده کړي چې نه غواړي ستاسو ډیوایس کې فعال وي.

له وسیلې سره تړلي د Google حسابونه خوندي کړئ

• ټولو هغو ګوګل اکاونټونو ته ننوځئ (لاګېن شئ) چې له الکترونیکي وسیلې سره مو تړلئ دي.
• وګورئ چې کوم ډیوایس (الکترونیکي وسیله) ستاسو اکاونټ کاروي.
• هغه د ګوګل اکاونټونه خوندي کړئ چې ستاسو له ډیوایس (الکترونیکي وسیلې) سره وصل دي: د کاونټ خوندیتوب اړوند د ګوګل کارولو لارښود.
• همدارنګه زمونږ لارښود د ټولنیزو رسنیو اکاونټونه تر عنوان لاندې ولولئ ترڅو هغه نور اکاونټونه وڅېړئ چې له وسیلې سره مو تړلي وي.
• که فکر کوئ چې ستاسو الکترونیکی وسیله په مشکوک ډول چلند کوي لکه هغه ډیوایسونه مو چې لري کړي او یا نه یې پېژنئ او یا ستاسو له کنټرول څخه وتلي نو عکس یا سکرین-شاټ یې واخلئ.
• همدارنګه، د مشکوک لاسرسي اړوند د ګوګل لارښود ولولئ.
• د خوندیتوب د ارزونې پاڼه کې لارښوونې ولولئ.
• لاندې ګامونه عملي کړئ:
  • د اکاونټ سېټېنګ له لارې به الکترونیکي ډیوایس کې خپل وروستۍ فعالیت چک کړئ. وروسته د جي-مېل انباکس کې، لاندې ښی خواته د "Details" تنۍ کېکاږئ .
  • وګورئ چې د ګوګل په اکاونټ کې مو د خوندیتوب اړوند کومې کړنې رېپوټ شوي دي او که نه.
  • وګورئ، چې د ایا Google اکاونټ مو د دریمې ډلې له اپلیکیشنونو یا خدماتو سره تړلی دی که نه.
  • وګورئ، چې کوم اپلیکیشن پاسورډونه مو فعال کړي دي.
  • ډاډ ترلاسه کړئ، چې د ریکوری برېښنالیک او ټیلفون شمېره تنظیم کړي دي.
  • ډاډ ترلاسه کړئ چې بل آدرس ته د برېښنالیک په اتومات ډول فاروارډ کېدل اړوند کومه پېښه نه ده ترسره شوي.
• ښه به وي چې د ګوګل د لوړې کچې د خوندیتوب پروګرام کې خپله وسیله راجستر کړئ.

خپل سکرین د کلپ او غیرمتحرک (سلیپ-sleep) حالت ته تنظیم کړئ

• اوږده پاسفریزونه (حداقل ۱۰ کرکټره) وټاکئ او له لنډو پسورډونو او PIN له غوره کولو څخه ډډه وکړئ.
  • د پاسفریز د تنظیم یا بدلولو څرنګوالي لپاره د Google په خدماتي پاڼه کې د انډرویډ د سکرین لاکو لارښود ولولئ.
  • د مخ، سترګو، اواز یا ګوتې نښان له لارې د وسیلې پرانیستلو ځانګړتیا د جبر له لارې ستاسې پر ضد کارول کېدای شي. دا غوراوی مه‌کاروئ، مګر دا چې کوم عذر ولرئ او لیکل درته ستونزمن وي.
    • که مو له وړاندې ګوتې نښې یا د مخ معلومات ثبت کړي وي، لرې یې کړئ. د انډرویډ وسیلو په څو ځایونو کې تاسو کولای شئ دا کار ترسره کړئ خو په عام ډول تاسو کولای شئ چې remove a fingerprint یا delete Face Unlock برخو کې اړوند لارښودونه وګورئ. همدارنګه، د find your device lock settings برخه هم اړوندې لارښوونې لري.
      • د "پټرن لاک" نه سپارښتو، ځکه چې په اسانۍ اټکل کېدلی شي.
      • «swipe to unlock» آپشن د قلف خلاصولو لپاره خوندي نه‌دي؛ مه یې ‌کاروئ.
      • د "سوایپ کولو" پر ځای، یو خوندي لاک وټاکئ.
• سکرین مو داسې اعیار کړئ چې له لږ ځڼډ وروسته خپله خاموش شي (له یوې تر ۵ دقیقو منځ کې). وروسته بیا د "Screen timeout" ترتیبونه د Display، "System" یا "Security" تنظیماتو کې وګورئ.

وسیله مو ممکن ضبط یا غلا شي، چې بل څوک ورته اسانه لاسرسی موندلی شي. د اوږد پاسفریز تنظیمول مو ډاډمن کوي، چې څوک مو وسیله یوازې په لنډ PIN یا پاسورډ سره نه‌شي خلاصولی. موږ د سکرین لاک لپاره له پاسفریز پرته نورې لارې نه سپارښتو؛ ځکه چې د دې کار پر وړاندې د زور یا ټکنالوژۍ کارول ممکن دي.

ځکه خو مونږ د اوږد پاسفریز استعمال بهتره ګڼو.

تاسو یې وټاکئ چې کوم شیان باید په قلف شوي سکرین کې د ښکارېدو وړ وي

• پر تړلي یا لاک شوي سکرین د نوټېفېکېشنو څرګندېدلو د مخنیوي اړوند لارښود ولولئ او پر لاک شوي سکرین د نوټېفېکېشنونو د نه څرګندېدلولپاره اړوند تنظیمات عملي کړئ.
  • که واقعاً اړتیا لرئ، چې د پیغامونو په اړه خبرتیاوې (نوټېفېکېشن) ترلاسه کړئ، کولی شئ د "حساسې محتوا پټول" تنظیمات فعاله کړئ؛ ترڅو یوازې راتلونکي پیغامونه ښکاره شي او د لېږونکي نوم یا محتوا څرګنده نه‌شي.
• که په وسیله کې مو د کاروونکو زیاتولو (ګېست-مېلمه یوزر) اختیار فعال کړی وي، ډاډ ترلاسه کړئ چې "له کلپ لاک سکرین څخه د کاروونکو زیاتول" بند وي. د دې چارې د څرنګوالي لپاره د ګېست او یوزر سېټېنګ اړوند د ګوګل لارښود ته مراجعه وکړئ.

غږیز کنټرول (وایس کنټرول) غیر فعال کړئ

• Google Assistant یا غږیز کنټرول غیر فعال کړئ. دا تنظیمات د وسیلې په ډول پورې اړه لري، خو عموماً په Settings > Google کې موندل کېږي.

  the Google Assistant support page کې نور مالومات ولولئ.

• که مو پرېکړه کړې وي، چې د غږیز کنټرول کارونې ګټې د خطرونو په پرتله زیاتې دي، د خوندي کارونې لپاره یې د سیکوریتي پلانر اړوند لارښوونې برخه د خپلو مالوماتو د پټ او خوندي ساتلو لپاره د ګوګل اسېسټانټ لارښود مطابق عملي کړئ.

• د مایکروفون د لاسرسي بشپړ بندولو په اړه فکر وکړئ او یوازې هغه مهال یې فعال کړئ، چې اړتیا ورته لرئ.

د فزیکي خوندیتوب فلټر وکاروئ، ترڅو مو بل څوک سکرین ونه ویني

• د نورو معلوماتو لپاره د محرمیت یا پرای-ویسي فلټرونو اړوند د Security Planner لارښود ته مراجعه وکړئ.

د کېمرې پوښ وکاروئ

• لومړۍ کار دا دی چې وګورئ که ستاسو الکترونیکي وسیله کېمره لري، او که لري یې نو کېمره یې چېرته لګول شوي ده. کېدای شي چې ستاسو سمارټ فون څو کېمرې ولري.
• کېمره لپاره یو ساده پوښ جوړ کړئ: په کېمره باندې یو کوچنی چسپ لرونکې پټۍ ولګوئ او کله چې ورته اړتیا لرئ، لرې یې کړئ. پټۍ د سټیکر په پرتله غوره ده؛ ځکه چې منځنۍ برخه یې چسپ نه لري، او لینز مو نه خرابوي.
• بله طریقه به دا وي چې، د خپل غوره پلورنځي څخه د خپل وسیلې ماډل او "د ویب کام محرمیت پوښ یا نازک سلایډ" په اړه پلټنه وکړئ ترڅو د خپل ټیلفون یا ټابلیټ لپاره تر ټولو مناسب سلایدینګ (ښوویونکی) پوښ ومومئ.
• کېمرې ته د ډیوایس د لاسرسي بشپړ بندول هم د خوندیتوب و اړین ګام دی.

هغه اړیکې بندې کړئ، چې نه یې کاروئ

• د شپې له خوا خپلې الکترونیکي وسیلې په بشپړ ډول بندې کړئ.
• دا مو عادت وګرځوئ، چې وای‌فای، بلوتوث یا د شبکې شریکولو خدمات بند وساتئ او یوازې هغه مهال یې فعال کړئ، چې اړتیا مو ورته وي.
• د «الوتکې حالت» (Airplane mode) ستاسو په موبایل کې د اړیکو بندولو یوه ګړندی لاره ده. باید زده کړئ چې څنګه په Airplane mode کې یوازې وای فای او بلوتوث فعال وساتئ، ترڅو یوازې هغه خدمتونه وکاروئ چې تاسو ورته اړتیا لرئ.
  • د وای-فای او بلوتوبلوتوث خاموش کولو په موخه د Airplane mode فعاله کړئ.
  • د Airplane mode په حالت کې د انډرویډ د بیسیمو اړیکو فعاله ساتلو اړوند د ګوګل خدماتي پاڼه ولولئ او وګورئ چې څنګه کولی شی چې د Airplane mode په حالت کې خپلې الکترونیکي وسیله له انترنټ سره وصل وساتئ.
• د ګوګل په خدماتي پاڼه کې شامل د "Change more Wi-Fi settings" اړوند لارښوونې ولولئ او په انډرویډ کې د پرمختللی سېټېنګونو مدیریت طریقه زده کړئ، او ډاډ ترلاسه کړئ چې د "Turn on Wi-Fi automatically" او "Notify for public networks" تنۍ غیرفعاله دي.
• که د ګرځنده شبکې د شریکولو (Hotspot) ځانګړتیا کاروئ، ډاډ ترلاسه کړئ، چې یوازې هغه مهال فعاله وي، چې اړتیا ورته لرئ.
  • ډاډ ترلاسه کړئ چې ستاسو ډیوایس د هاټ-سپاټ له لارې بل چا ته انترنت اړیکه نه ورکوي. د دې لپاره چې د شبکې شریکول بند کړئ د the Android support page یا the Pixel support page برخو ته مراجعه وکړئ.

الکترونیکي وسیله کې مو د وای فای ثبت شوې شبکې پاکې کړئ

• د انترنېټي شبکې نوم او پسورډ په پسورډ منیژرکې ثبت کړئ. او هڅه وکړئ چې د ډيوایس اړوند د نېټورک په لېستونو کې یې ثبت نه کړئ.
• که تاسو د خپل خوندي شوي وای‌فای شبکو په لیست کې د شبکو نومونه او پاسورډونه خوندي کوئ، نو دا عادت خپل کړئ چې هغه شبکه چې نه یې کاروئ، پاکه کړئ. نور مالومات د ثبت شویو نېټورکونو د حذفولو اړوند د ګوګل لارښود کې ولولئ.
• ډاډ ترلاسه کړئ، چې د شبکې په تنظیماتو کې "Turn on Wi-Fi automatically" او "Notify for public networks" غیر فعال دي.

هغه شریکونې بندې کړئ، چې نه یې کاروئ

• د Android وسیلو تنظیمات د تولیدونکي شرکت د ځانګړتیاوو پر اساس توپیر لري؛ خو د "Connected Devices"، "Device Connections" یا ورته اپشنونه ولټوئ او ټول وصل شوي وسایل بند یا لرې کړئ.
• Turn off Quick Share (چې په ځینو وسایلو کې Nearby Share بلل کېږي) بند کړئ. یوازې هغه وخت یې فعال کړئ، چې له شاوخوا باوري وسایلو سره د معلوماتو شریکولو اړتیا ولرئ.
  • که اړ یاست، چې له نږدې چا سره معلومات شریک کړئ او هغه ستاسو د Google تماسونو برخه نه وي، نو د "Everyone" حالت وټاکئ؛ خو ډاډ ترلاسه کړئ چې "Use everyone mode temporarily" فعال وي؛ ترڅو مو څو دقیقې وروسته وسیله نورو ته ښکاره نه‌شي.

د لوړې کچې سپارښتنه: معلومه کړئ چې آیا وسیله مو له اجازې پرته د بل چا لخوا کارول شوې ده (ساده فورنسیک)

لاندې چک‌لېستونو کې ورکړل شوي لارښوونې تعقیب کړئ:

• د چټ اپلیکیشنونو سره تړلي وسایل وګورئ..
• انسټال شوي اپلېکېشنونه وڅارئ.
• وګورئ چې تیلفون مو «root» شوی نه وي.
• وګورئ چې د stalkerware installation یا د جاسوسۍ وسیلو انسټالېشن نښئ په الکترونیکي وسیله کې مو لیدل کېږي او که نه.
• زما ډیوایس په مشکوک ډول چلند کوي برخه تاسو سره مرسته کوي تر څو وګورئ چې ولي ستاسو وسیله زیانمنه یا تر برید لاندې ښکاري.

د انډرویډ وسیله پرته له ګوګل اکاونټ وکاروئ

که د Google لخوا د هر حرکت ثبتولو په اړه اندېښنه لرئ، خپل Google حساب د وسیلې له تنظیماتو څخه لرې کړئ. د دې لپاره انډرویډ کې د اکاونټ اضافه کول او حذفول برخې ته مراجعه وکړئ. تر دې هم غوره، کله چې لومړی ځل خپل تلیفون تنظیموئ، د "Sign in" پاڼه پرېږدئ. په دې توګه ستاسو وسیله به له هېڅ ګوګل حساب سره تړلې نه وي او د ځای، لټونونو، نصب شویو ایپسونو او نورو په اړه معلومات به یې پروفایل کې اضافه نشي.

کله چې له انډرویډ څخه د ګوګل اکاونټ لرې کړئ، تاسو به ونه توانیږئ چې له Play Store څخه کوم اپلېکېشن ډاونلوډ کړئ. خو تاسو کولای شئ د اپلېکېشن ډاونلوډ لپاره د F-Droid او Aurora Store app stores وکاروئ.

• د F-Droid store یوازې «وړیا او open-source» اپلېکېشنونه وړاندې کوي. د انسټال لپاره F-Droid APK له رسمي وېب پاڼې ډاونلوډ کړئ او وروسته پر ډاونلوډ شوي فایل کلېک وکړئ او لارښوونو سره سم عمل وکړئ. تاسو به اړ شئ چې د لنډ مهال لپاره د نامعلومو اپلیکیشنونو نصبولو اجازه فعاله کړئ. له نصبولو وروسته دا اجازه بېرته غیر فعاله کړئ!
• د Aurora Store په مرسته کولای شئ هغه اپلیکیشنونه نصب کړئ، چې په Google Play Store کې موجود دي. Aurora Store له F-Droid څخه انسټال کړئ.
• د F-Droid او Aurora Store خلاصولو په مرسته او یا په منوال توګه، انسټال شوي اپلېکېشنونه په منظمه توګه اپډېټ کړئ. په یاد ولرئ چې اتومات اپډېټونه کېدای شي کار ونکړي، او که تاسو اپلېکېشن په منوال توګه اپدېټ نکړئ، ممکن اپلېکېشنونه مو زاړه او غیر محفوظ پاتي شي.

پرمختللې سپارښتنه: د Android وسیلې عملیاتي سیسټم (operating system) بدل کړئ

Android د Google لخوا جوړ شوی؛ نو ډیری وخت یې اپلیکیشنونه ستاسې فعالیتونه او ځای ثبتوي. په ځینو مواردو کې کولای شئ، د GrapheneOS یا DivestOS په څېر یو خوندي او شخصي بدیل عملیاتي سیسټم نصب کړئ. دا یوه بهتره حل لاره ده: که تاسو د دې کار د کولو پرېکړه کوئ نو ډاډ ترلاسه کړئ چې ستاسو وسیله له نوموړو سیسټمونو سره مطابقت کولی شي. د نصبولو لپاره څو مرحلې دي چې باید ترسره شي، او که څه غلط شي، ستاسو وسیله ممکن د کارولو وړ نه وي.

په دې اړه نورې سرچينې هم وګورئ

• د مالوير په اړه د ډېجېټلې خوندیتوب صندوق لارښود
• خوندیتوب لپاره د ګوګل څو سپارښتنۍ